لا يجتمع الصّبر و الجزع.

جمع نمى‏شود صبر و جزع، پوشيده نيست كه جزع بى تابى و قلق و اضطرابست كه مقابل صبرند و

جمع نشدن آن با صبر ظاهرست و قابل بيان نيست مگر اين كه تتمّه فقره سابق باشد و مراد اين باشد كه چنانكه صبر و جزع با هم جمع نمى‏شوند، باعتبار اين كه ضدّ يكديگرند، ورع و طمع نيز نظير آنهااند و با هم جمع نمى‏شوند، يا اين كه مراد تعريض بجمعى باشد كه جزع ميكنند در مصيبتها و با وجود آن دعوى صبر ميكنند و خود را صابر مى‏دانند.

لا يجتمع الكذب و المروّة.

جمع نمى‏شوند دروغگوئى و مروّت يعنى آدميّت.

لا تجتمع الخيانة و الاخوّة.

جمع نمى‏شود خيانت و برادرى، يعنى با كسى كه خيانت كنند برادرى او باقى نماند، يا اين كه كسى كه خيانت كند ديگر قابل برادرى نيست.

لا يجتمع الباطل و الحقّ.

جمع نمى‏شود باطل و حقّ، ظاهر اينست كه مراد به «باطل و حقّ» دنيا و آخرت باشد و اين كه آنها را با هم جمع نتوان كرد، يعنى كامل آنها را چنانكه قبل از اين مذكور شد.

لا أجبن من مريب.

نيست ترسناك‏تر از شكّ زدهه، يعنى كسى كه در واقعه كه شكّى در خود داشته باشد و خاطرش از بيگناهى خود جمع نباشد چنانكه در شرح فقره سابق سابق مذكور شد.

لا أشجع من لبيب.

نيست دليرتر از كسى كه عاقل باشد زيرا كه عاقل كارى نكند كه از آن خوف و ترسى داشته باشد.

لا أذلّ من طامع.

نيست خوارتر از طمع كننده.

لا تدفع المكاره الّا بالصّبر.

دفع كرده نمى‏شود مكروهها مگر بصبر.

لا تحاط النّعم الّا بالشّكر.

نگاهداشته نمى‏شود نعمتها مگر بشكر.

لا يصبر على الحقّ الّا الحازم الأريب.

صبر نمى‏كند بر حقّ مگر دور انديشى عاقل، يعنى بر ضررى كه در حقّ باشد.

لا يدرك العلم براحة الجسم.

دريافت نمى‏شود علم با راحت بدن «1»، يعنى تحصيل آن بى تعب و زحمت دادن بدن نمى‏شود چنانكه قبل ازين قدرى تفصيل داده شد.