حسن ظن به خداوند در کلام امام جواد(علیه السلام)
از امام جواد –عليه السلام- نقل است كه فرمود:
در كتاب عليبنابيطالب –عليه السلام- يافتيم كه رسول خدا –صلی الله عليه و آله و سلم- در حالي كه بر منبر بود فرمود: سوگند به خدايي كه جز او خدايي نيست، به هيچ مؤمني به خير دنيا و آخرت داده نشد مگر به خاطر حُسن ظن و اميدواريش نسبت به خدا و اخلاق نيك و پرهيز از غيبت كردن مؤمنان.
و سوگند به خدايي كه جز او خدايي نيست، خداوند هيچ مؤمني را بعد از توبه و استغفار عذاب نميكند مگر به خاطر بدگمانيش نسبت به خدا و كوتاهي در اميدواري به خدا و بدرفتاري و غيبت كردن از مؤمنان.
و سوگند به خدايي كه جز او خدايي نيست، هيچ بنده مؤمني نسبت به خدا، حسن ظن پيدا نميكند مگر اينكه خداوند موقع ظنّ بنده ی مؤمنش نزد او باشد، زيرا كه خداوند كريم -كه نيكيها و خيرات به دست اوست- شرم دارد از اينكه بنده ی مؤمنش به او حسن ظن داشته و اميدوار باشد و سپس خدا بر خلاف گمان و اميد او باشد. پس به خداوند حسن ظن داشته باشيد و در اين امر شتاب كنيد.
و همچنين آن حضرت –عليه السلام- فرمود:
هيچ بندهاي نيست كه به خدا گمان نيك بَرد، مگر اينكه خدا موقع گمانش حضور داشته باشد و فرمايش خداوند عزّوجّل است كه اين بود گماني كه به پروردگارتان داشتيد. هلاكتان كرد و در شمار زيان كردگان در آمديد.
ونیز از امام جواد –عليه السلام- روايت شده كه رسول خدا –صلی الله عليه و آله و سلم- فرمود:
خداوند عزّوجّل فرمود: كساني كه كارهايشان را به خاطر ثواب و پاداش من انجام ميدهند، بر اين گونه اعمال تكيه نميكنند، زيرا اگر چه ايشان سعي كنند و خودشان را خسته كنند، اما برگزيدهترين آنها در عبادت من، حقّ بندگي مرا به جا نميآورند و نسبت به آنچه از بخشش و تنعّم در بهشتهاي من و كسب درجات بلندمرتبه در كنار من ميخواهند، دستشان كوتاه است. ليكن به رحمت من، اطمينان داشته و نسبت به فضل و بخشش من اميدوار بوده و به حسن ظن من اطمينان دارند، و در اين صورت است كه رحمت من شامل حال آنها خواهد بود و با مهرباني و نعمتهايم، آنها را به بهشت ميرسانم و لباس بخشش و رحمت بر آنها ميپوشانم، زيرا من، خداوند بخشنده و مهربان نام گرفتهام.