انگيزه‌هاى غيبت
انگيزه‌هاى غيبت
ريشه‌يابى اين موضوع كه بدانيم چرا انسانها از يكديگر غيبت مى‌كنند؟ پرسشى است كه پاسخ آن راهگشا خواهد بود؟
گاهى ريشه غيبت آن است كه كسى با تخريب ديگران مى‌خواهد خود را رفعت و بلندى ببخشد. نقص ديگران را مى‌شمارد تا كمال خود را به اثبات برساند اين نوع از غيبت در بين اهل علم و دانش بيشتر رواج دارد. آنها گاهى محترمانه به غيبت يكديگر مى‌پردازند، مثلاً مى‌گويد فلانى اين مطلب را نفهميده است، و يا آنچه او در اين بحث گفته است بطلان آن روشن است و مانند آن، گاهى از گرفتارى شخصى غمگين است و غم و اندوه خود را آشكار مى‌كند اگر از او پرسيده شود چرا در غم فرو رفته‌اى؟ مى‌گويد به خاطر اين كه فلانى برايش گرفتارى پيش آمده و يكى يكى آنها را بيان مى‌كند و اين شيوه برخى از اهل نفاق است كه به اين وسيله آبروى افراد را مى‌ريزند و علامت سؤال فراوان در ذهن مخاطبان خود ايجاد مى‌كنند؟ و بالآخره على(ع) در يك كلام گويا و روشن فرمود:
«الغيبة جهد العاجز؛(4) غيبت تلاش انسانهاى ناتوان است».
اين كه انسان پشت سر كسى ميدان بگيرد و نقطه ضعفها و عيب‌هاى او را برشمارد اين شهامت و شجاعت و مردانگى نيست، اين نشاندهنده نوعى عقده حقارت و يا برون افكنى آن روحيه پست و همت كوتاه او بشمار مى‌رود. به جنگ كسى رفتن كه قدرت دفاع از خود را ندارد هنر نيست، مانند مشت زنى كه به ديوار مشت بزند و خود را قهرمان و پيروز ميدان به حساب آورد.
از اين رو امام على(علیه السلام) در اين باره مى‌فرمايد:
«لادين لمرتاب و لامروة لمغتاب؛ آدمى كه (در همه چيز شك مى‌كند) دين ندارد و كسيكه غيبت مى‌كند ناجوانمرد است.
برخى از آن جهت به غيبت آلوده مى‌شوند كه با عينك بدبينى همه كس را مى‌بينند، نگاهشان به افراد نگاه نادرستى است، داستان همان مورچه است كه آب در خانه او افتاد و گفت دنيا را آب برد.
بعضى با كوچكترين ضرر و يا حادثه‌اى به تمام عالم و آدم بد و بيراه مى‌گويند، همه مسؤولان را زير سؤال مى‌برند، همه خوبى‌ها و اقدامهاى مثبت را ناديده مى‌گيرند و مگس گونه روى نقطه‌هاى آلوده مى‌نشينند. اين گونه كسان اگر با ديده انصاف بنگرند بسيارى از انتقادهاى انتقام گونه آنها وارد نيست و جز مسموميت فكرى و اجتماعى اثر و نتيجه ديگرى ندارد.
