فدك ‏در اختيار پيغمبر

«و آت ذا القربى حقه  »
جنگ احزاب آخرين تلاش مكه برابر مدينه و برابر دين خدا و حكومت اسلام بود.ابو سفيان با كوشش فراوان توانست قبيله‏هاى پراكنده و حتى يهوديان را با خود همراه سازد.ده هزار تن سپاهى گرد مدينه را فرا گرفت.شمار مسلمانان برابر نيروى دشمن اندك بوده است،اما آنجا كه قدرت ايمان بكار رود،لشكر شيطان خواهد گريخت.مهاجمان بدون آنكه اندك توفيقى يابند به سوى مكه عقب‏نشينى كردند.
تقريبا براى قريش مسلم شد كه نيروى اسلام نابود شدنى نيست،اما ابو سفيان و يك دو تن بازرگان ديگر كه خويش را در آستانه ورشكستگى مى‏ديدند بخود وعده مى‏دادند كه اين شكست را سال ديگر جبران كنند.
پس از آنكه مهاجمان مدينه را رها كردند پيغمبر به سر وقت عهدشكنان رفت-يهوديان بنى قريظه-آنان هم كيفر پيمان شكنى با مسلمانان و همكارى با قريش را ديدند  .سال بعد پيغمبر (ص) با هزار و پانصد تن از مسلمانان عازم مكه گشت.قريش در سرزمينهاى نزديك به حرم سر راه را بر وى گرفتند و او را از رفتن به مكه باز داشتند.گفتگو در گرفت و سرانجام معاهده‏اى بين دو طرف بسته شد.كه پيغمبر (ص) اين سال بمكه نرود،ليكن سال ديگر شهر مكه را سه روز در اختيار او و پيروان او قرار دهند تا خانه را زيارت كند.تنى چند از ياران پيغمبر كه تنها ظاهر كار را مى‏ديدند،آزرده شدند و بر آشفتند،چون اهميت اين عهدنامه كه قرآن كريم آنرا فتح آشكارا خوانده است در آنروزها از نظر آنان پوشيده بود.اما سياستمداران قريش دانستند كه از اين پس مدينه سيادت عرب را بدست‏خواهد گرفت.و قريش باسلام و پيمبر آن زيانى نتوانند رساند،بدين جهت عمرو بن عاص و خالد بن وليد پيش از فتح مكه خود را به مدينه رساندند و مسلمان شدند.چون مشركان مكه در موضعى كه حديبيه نام داشت،سر راه را بر پيغمبر گرفتند و پيمان آشتى در آنجا بسته شد،اين آشتى بنام صلح حديبيه معروفست.
يكسال پس از پيمان صلح حديبيه،پيغمبر با گروهى از مسلمانان براى زيارت خانه كعبه رفتند در اين سفر مردم اين شهر،حشمت پيغمبر و حرمت او را در ديده مسلمانان از نزديك ديدند.
پس از اين پيمان بود كه سران قبيله‏ها دانستند قريش ديگر داراى چنان قدرت افسانه‏اى نيست.بخصوص كه شنيدند آخرين پايگاه مقاومت‏يهوديان (خيبر) هم پس از محاصره چند روزه تسليم شده‏اند و زمين‏هاى آنان طبق قانون اسلام ميان جنگ جويان تقسيم گرديده است.سال هفتم در تاريخ نظامى اسلام سالى سرنوشت‏ساز است.اثر پيروزى مسلمانان در نبرد خيبر بديده آنان كه مسلمان نبودند از خود پيروزى مهمتر مى‏نمود.
در نزديكى خيبر دهكده‏اى آبادان بود كه‏«فدك‏»نام داشت.مردم اين دهكده همينكه پايان كار قلعه‏هاى خيبر را ديدند،با پيغمبر آشتى كردند كه نيمى از اين دهكده از آن او باشد،و آنان در مزرعه‏هاى خود باقى بمانند.مصالحه بدين صورت انجام گرفت و چون سربازان مسلمان در فتح اين دهكده شركت نداشتند بحكم قرآن فدك خالصه پيغمبر گرديد.رسول خدا (ص) در آمد اين زمين را به مستمندان بنى هاشم مى‏داد سپس آنرا به دختر خود فاطمه (ع) بخشيد.
گروهى از محدثان و مفسران ذيل آيه «و آت ذا القربى حقه » نوشته‏اند چون اين آيه نازل شده پيغمبر فدك را به فاطمه بخشيد 
بموجب پيمان آشتى كه ميان پيغمبر و قريش در حديبيه نوشته شد،هر يك از قبيله‏ها آزاد بودند با مدينه باشند يا با مكه.و طبعا هر دو طرف قرارداد و متعهد بودند از هم پيمان‏هاى خود حمايت كنند.قبيله بكر خود را به قريش و خزاعه خود را به پيغمبر ملحق ساخت.پس از جنگ موته پيغمبر ماه جمادى الاولى و رجب را در مدينه ماند.در اين هنگام خبر رسيد كه تيره‏اى از بنى بكر بر خزاعه حمله برده است،و قريش هم پيمانان خود را يارى كرده‏اند.اين پيش آمد عملا قرار داد حديبيه را نقض مى‏كرد.ابو سفيان دانست قريش با يارى بنو بكر اشتباه بزرگى را مرتكب شده است،بدين رو خود را به مدينه رساند،شايد بتواند پيمان را براى مدتى درازتر تجديد كند.چون به مدينه آمد نخست‏به خانه دختر خود ام حبيبه زن پيغمبر رفت و چون خواست‏بر روى فرش او بنشيند ام حبيبه فرش را بر چيد.ابو سفيان گفت:
-براى چه چنين كارى كردى؟
-تو كافر ناپاكى و نبايد روى فرش پيغمبر بنشينى؟
-دخترم در نبودن من بد خو شده ‏ا ى!
سپس نزد ابو بكر و عمر،رفت تا آنان ميانجى وى شوند،ليكن از ايشان نيز پاسخ رد شنيد. سرانجام به خانه على (ع) رفت.فاطمه (ع) در خانه حضور داشت و حسن (ع) كودكى بود كه پيش او مى‏خراميد.نخست از على خواست تا نزد پيغمبر رود و درباره او سخن گويد.على گفت پيغمبر تصميمى را گرفته است و من نمى‏توانم بخلاف اراده او با وى سخنى بگويم.
ابو سفيان رو به فاطمه كرد و گفت:
-دختر محمد!مى‏توانى باين پسرت بگوئى كه ميان مردم ميانجى شود و تا پايان روزگار سيد عرب گردد.؟
-زهرا پاسخ داد:
-بخدا پسر من بدان حد نرسيده است كه در چنين كارها،آنهم بر خلاف رضاى پيغمبر مداخله كند .
معنى اين سخن اين بود كه پدرم آنچه مى‏كند و مى‏گويد حكم خداست،نه بخواهش نفس و اراده خويش و آنجا كه حكم خدا در ميان آيد،عاطفه پدر و فرزندى نبايد دخالتى داشته باشد. ابو سفيان مايوس بمكه بازگشت.

اسناد و مدارك خطبه‏

اين خطبه از خطبه‏هاى مشهور است كه علماى بزرگ شيعه و اهل سنت با سسلسه سندهاى بسيار آن را نقل كرده‏اند، و برخلاف آنچه بعضى خيال مى‏كنند، هرگز خبر واحد نيست، و از جمله منابعى كه اين خطبه در آن آمده است منابع زير است:
1- ابن ابى الحديد معتزلى دانشمند معروف اهل سنت در «شرح نهج البلاغه» در شرح نامه «عثمان بن حنيف» در فصل اول، اسانيد مختلف خطبه بانوى اسلام فاطمه‏(س) را نقل كرده است، او تصريح مى‏كند كه اسنادى را كه من براى اين خطبه در اينجا آورده‏ام از هيچيك از كتب شيعه نگرفته‏ام.
سپس اشاره به كتاب معروف «سقيفه» از «ابوبكر احمد بن عبدالعزيز جوهرى» كه از محدثان بزرگ و معروف اهل سنت است كرده كه او در كتاب خود از طرق كثيرى اين خطبه را نقل نموده است - ابن ابى الحديد تمام اين طرق را در شرح نهج البلاغه آورده است كه ما براى رعايت اختصار از نقل آن صرفنظر مى‏كنيم-.
سپس اضافه مى‏كند كه حكومت وقت تصميم بر غصب «فدك» گرفت فاطمه‏(س) با جمعى از زنان قريش به سوى مسجد آمد در حالى كه راه رفتنش درست همانند راه رفتن پيامبر(ص) بود و خطبه‏اى طولانى ايراد كرد.
نامبرده سپس همان خطبه معروف و مشهور را نقل مى‏كند - هر چند عبارت اين خطبه در نقلها كمى متفاوت است- .
1. بحارالانوار، علامه مجلسى، ج 8 ص 108، چاپ قديم.
2- على بن عيسى اربلى» نيز در كتاب «كشف الغمه» اين خطبه را از همان كتاب «سقيفه» ابوبكر محمد بن عبدالعزيز آورده است.
3- مسعودى» در «مروج الذهب» اشاره اجمالى به خطبه مزبور دارد.
4- سيد مرتضى» عالم بزرگ و مجاهد شيعه در كتاب «شافى» اين خطبه را از عايشه همسر پيامبر(ص) نقل كرده است.
5- محدث معروف مرحوم «صدوق» بعضى از فرازهاى آن را در كتاب «علل الشرايع» ذكر نموده است.
6- فقيه و محدث بنام مرحوم شيخ «مفيد» نيز بخشى از خطبه را روايت كرده است.
7- سيد بن طاوس» در كتاب «طرائف» قسمتى از آن را از كتاب «المناقب» «احمد بن موسى ابن مردويه اصفهانى» كه از معاريف اهل سنت است از عايشه نقل مى‏كند.
8- مرحوم «طبرسى» صاحب كتاب «احتجاج» آن را به طور «مرسل در كتاب خود آورده است.
به هر حال اين خطبه تاريخى از خطبه‏هاى معروف اهل بيت: است، تا آنجا كه نقل مى‏كنند بسيار از متعهدان شيعه فرزندان خود را همواره توصيه به حفظ اين خطبه مى‏كردند، تا با گذشت زمان گرد و غبار نسيان بر آن ننشيند، و از سوى دشمنان مغرض زير سؤال قرار نگيرد.
هم اكنون نيز سزاوار است نسل جوان برومند اين حماسه بزرگ را به خاطر بسپارند و به آيندگان منتقل كنند.
پی نوشت

برترين بانوى جهان فاطمه زهرا(س) ،آيت الله مكارم شيرازى

محورهاى هفتگانه خطبه فاطمه زهراء(س)

اين خطبه غرّا و كم نظير در حقيقت از هفت بخش تشكيل مى‏شود و بر هفت محور دور مى‏زند كه هر كدام هدف روشنى را تعقيب مى‏كند و بايد جداگانه مورد توجه قرار گيرد.

بخش اول: تحليل فشرده و عميقى پيرامون مسأله توحيد و صفات پروردگار و اسماء حسنى و هدف آفرينش است.

بخش دوم: مقام والاى پيامبر(ص) و مسؤليتها و ويژگيها و اهداف او مورد بحث قرار گرفته.

بخش سوم: از اهميت قرآن مجيد و عمق تعليمات اسلام، فلسفه و اسرار و احكام، و پند و اندرزهائى در اين رابطه سخن مى‏گويد.

بخش چهارم: بانوى اسلام(س) ضمن معرف خويش خدمات پدرش رسول اللّه(ص) را به اين امت بازگو مى‏كند، و در اينجا بانوى اسلام(س) دست آن‏ها را گرفته و به گذشته نزديك جاهلى خود، براى يك ديدار عبرت‏ انگيز، و مقايسه با وضعشان بعد از اسلام، و گرفتن درس از اين دگرگونى، رهنمون مى‏شود.

بخش پنجم: حوادث و رويدادهاى بعد از رحلت پيامبر(ص) و حركت و تلاش حزب منافقين براى محو اسلام بازگو كرده است.

بخش ششم: از غصب «فدك» و بهانه‏هاى واهى كه در اين زمينه داشتند، و پاسخ به اين بهانه‏ ها سخن مى‏گويد.

بخش هفتم: به عنوان يك اتمام حجت از گروه انصار و اصحاب راستين پيامبر(ص) استمداد مى‏كند و گفتار خود را با تهديد به عذاب الهى پايان مى‏دهد.

اعمالت مقبول خدا واقع مي شود؟

به نقل از حدیثی از امام_صادق علیه السلام می فرمودند:

برای اینکه بدانید اعمالی را که انجام می دهید مورد قبول خداوند قرار می گیرد یا نه ببینید بعد از هر عمل چه کاری را انجام می دهید :

- الطاعه بعد الطاعه دلیل علی قبول الطاعه؛
اگر طاعت پشت طاعت انجام می دهید دلیلی بر مورد قبول قرار گرفتن طاعت های شماست.

- الطاعه بعد المعصیه دلیل علی غفران المعصیه؛
اگر بعد از معصیت و گناه ، طاعتی انجام می دهید دلیلی بر بخشیده شدن آن معصیت است.

-المعصیه بعد الطاعه دلیل علی رد الطاعه؛
اگر بعد از طاعتی ، گناه و معصیتی انجام دهید ، دلیلی بر عدم پذیرش و رد شدن آن طاعت شماست.

-المعصیه بعد المعصیه دلیل علی خذلان العبد؛
اگر همینطور گناه و معصیت پشت گناه و معصیت انجام شود ، وای به حال آن بنده که در زیانکاری بس وحشتناکی است.
حضرت آیت الله مجتهدی_تهرانی (رحمة الله علیه)

هر جا غصه دار شدی استغفار کن.

استغفار امان انسان است.
به این کاری نداشته باش که چرا محزون شدی.
اذیتت کرده اند؟
گناهی کرده ای؟
بعضی وجود خودشان را گناه میدانند.
شما میگویی چرا من درست کار نمیکنم، او خودش را گناه میداند.
محزون که شدی استغفار کن.
همانطور که وقتی خطا میکنی همه صدمه میخورند،
استغفار هم که میکنی به همه نفع میرسانی.
چه غم خودت چه دیگری را داری استغفار کن…

شیخ اسماعیل دولابی رحمةالله علیه

نماز را در اول وقت بخوان

از مرحوم آیت الله العظمی بهجت(رحمة الله علیه) سوال شد:
چه کنیم تا نماز صبحمان قضا نشود؟
در پاسخ فرمودند:
کسی که باقی نمازهایش را در اول وقت بخواند
خدا او را برای نماز صبح بیدار خواهد کرد.

در کتاب خاطرات «حاج آقا مجتبی» آمده است، این اسوه اخلاق به شاگردان خود توصیه می‌کرد:

«اگر می‌خواهی صدقه بدهی، همین‌طوری صدقه نده؛ زرنگ باش، حواست جمع باشد، صدقه را از طرف امام رضا (علیه السلام) برای سلامتی آقا امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بده! برای دو معصوم است؛ دو معصومی که خدا آنها را دوست دارد، ممکن نیست خداوند این صدقه تو را رد کند، تو هم اینجا حق واسطه‌گری‌ات را میگیری. تو واسطه‌ای و همین حق واسطه‌گری است که اجازه می‌دهد تو به مراحل خاص برسی.»

برهنگی سر، سرآغاز برهنگی‌ها

اولین طرح استعمار برای رخنه کردن و برچیدن فرهنگ یک کشور اسلامی، اشاعه فحشا و فساد در این کشورهاست. برای این منظور، زن مسلمان به عنوان یک سدّ بزرگ بر سر راه آنان بود و اولین اقدامی که برای برداشتن این سدّ انجام دادند؛ برداشتن حجاب بود و در این حجاب‌زدایی از حجاب سر شروع کردند.

فساد از برهنگی سر که سرآغاز برهنگی‌هاست، به تدریج به دیگر اعضا سرایت می‌نماید؛ نمی‌توا‌ن زنی را دید که سر خود را در حجاب داشته امّا اعضای دیگرش برهنه باشد.

همین که بخواهند ملّتی را عریان نمایند، از سرها شروع می‌کنند. مثلاً در مورد زنان، ابتدا سر برهنه می‌شود و سپس مینی‌ژوب و آنگاه مرد در لباس زن و زن به شکل مرد در می‌آید.

با نگاهی به تاریخ در می‌یابیم که حتی زنان اروپایی دارای حجاب بودند که از رنسانس به بعد، آهسته ابتدا زنان را بی‌حجاب كردند و به جايي رسيد كه امروز زنان فرانسوی کاملاً برهنه در پشت ویترین‌ها برای سو استفاده جنسی قرار می‌گیرند.
در مدارس راهنمایی‌شان کلاس آموزش روابط جنسی برگزار می‌نمایند و در خبری از میزان تجاوزات جنسی می‌خوانیم: از هر چهار دختر در اروپا یک نفر زیر سن هجده سال مورد تجاوز قرار می‌گیرد.

مبارزه دشمنان اسلام با حجاب صرف مبارزه با یک نماد و سمبل مذهبی و فرهنگی نیست، بلکه آنان می‌خواهند با تغییر حجاب، یک فرهنگ را تغییر داده و در سايه آن اندیشه‌ها و عقاید را به نفع خود تغییر دهند.
متاسفانه این روند خطرناک در کشورهای اسلامی نیز در جریان است که تاحدودی موفق بوده‌اند، این امر ایجاب می‌کند که همه برادران و خواهران به مساله حجاب اهمیت و توجه بیشتری داشته باشند.

1. «شرايط خدمات» فيس بوك كاملاً يك جانبه است

بياييد از اساس شروع كنيم .درشرايط خدمات فيس بوك آمده است كه اين سايت نه تنها مالك اطلاعات شما مي شود(بخش 201) بلكه اگر شما اين اطلاعات را دائماً و دقيق روز آمد نكنيد (بخش 406)آنها مي توانند اين اشتراك شما را منقضي كنند.)(بخش 14) مي توانيد بگوييد كه اين شرايط فقط منافع فيس بوك را حفظ مي كند و در عمل به اجرا گذاشته نمي شود، اما اين دفاع در ارتباط با ديگر فعاليت هاي آنها بسيار سست است . همان گونه كه مشاهده خواهيد كرد ، هيچ دليلي وجود ندارد كه فيس بوك را از اين ترديد منتفع كرد. در اصل آنها مشتريان خود را همچون كاركنان بي جيره و مواجب براي منبع يابي جمعيتي ، جهت كسب اطلاعاتي مي بينند كه هدف از گردآوري آنها ،تبليغات است.
2. رياست فيس بوک كه داراي پيشينه اي مستند از رفتار غير اخلاقي است

از همان آغاز ظهور فيس بوك ، پرسش هايي در ارتباط با مسائل اخلاقي زوكربرگ وجود داشت . طبق نوشته BusinessInsider.com ، او ازاطلاعات كاربران فيس بوك براي حدس زدن عبور واژه هاي ايميل ها و خواندن ايميل هاي شخصي ، به منظور بي اعتبار كردن رقبايش استفاده مي كرده است . اين ادعاها ، ولو اثبات نشده و به نوعي كهنه و منسوخ شده ،سؤالات دردسرسازي را درباره اخلاقيات رئيس بزرگ ترين شبكه اجتماعي جهان پيش مي كشد .آنها خصوصاً با توجه به اين كه فيس بوك تصميم گرفته است شصت و پنج ميليون دلار را براي تسويه يك پرونده قضايي بپردازد ، اهميت بيشتري مي يابد ،پرونده اي كه ادعا مي كرد ، زوبرگ در اصل ، ايده فيس بوك را ربوده است.
3. فيس بوك جنگ اعلام شده اي را در مورد پرايوسي به راه انداخته است

مؤسس و رئيس فيس بوك در دفاع از تغييرات صورت گرفته در پرايوسي فيس بوك در ژانويه گذشته گفت: «مردم نه تنها در به اشتراك گذاشتن اطلاعات بيشتر و متنوع تر ،احساس راحتي بيشتري پيدا كرده اند،بلكه نگرشي بازتر نسبت به تعداد بيشتري ازمردم پيدا كرده اند. اين هنجار اجتماعي دقيقاً چيزي است كه در طي زمان تكامل يافته است.» او در موردي اخيرتردر معرفي Open Graph API گفته است كه «… اكنون نكته اي از پيش تعيين شده ، اجتماعي بودن است .» اين حرف در اصل بدين معناست كه فيس بوك نه تنها مي خواهند همه چيز را در ارتباط با شما بداند و مالك اين اطلاعات شود ، بلكه آنها در دسترس همگان قرار دهد . امري كه به خودي خودو ضرورتاً غير اخلاقي نخواهد بود مگر آنكه …
4. فيس بوک درحال به كار گرفتن ترفند «طمعه و جابه جايي» كلاسيك است

فيس بوك در عين حالي كه به سازندگان مي گويد API هاي جديد را چگونه طراحي كنند كه بتوانندبه اطلاعات شما دسترسي پيدا كنند،درارتباط با توضيح كاركردهاي آنها براي كاربران ، كما بيش خاموش است . اين كار نوعي ترفند طعمه و جابه جايي است . فيس بوك شما را وا مي دارد تا اطلاعاتي را به اشتراك بگذاريد كه در غير اين صورت شايد چنين كاري را نكنيد ، سپس اين اطلاعات را در دسترس عموم مي گذارد . از آنجايي كه كسب و كار فيس بوك ،پول درآوردن از اطلاعات مربوط به شما براي اهداف تبليغات تجاري هستند ، با اين كلك ، اطلاعات كاربران خود را مي گيرد و آنها را در اختيار آگهي دهندگان مي گذارد . بنابراين فيس بوك از اين نظر بسيار بدتراز تويتر است: تويتر فقط ساده ترين (ومعتبرترين) ادعاي هاي پرايوسي را مطرح كرده است و مشتريان آنها مي دانند كه تمام تويت هاي آنها همگاني مي شود. و به همين دليل نيز هست كه FTC نقش پيدا مي كند كه مردم هم در حال استفاده از آنها هستند(و برنده اين بازي هم مي شوند).
5. فيس بوك قلدري مي كند

زماني كه پيت واردن نشان داد كه اين ترفند طعمه و جابه جايي چگونه عمل مي كند(با اشاره به كل اطلاعاتي كه در نتيجه تغييرات تنظيمات پرايوسي فيس
بوك ،سهواً عمومي شده بود) فيس بوك از او شكايت كرد . به ياد داشته باشيد ، اين اتفاق درست قبل از اين اظهار نظر رخ داد كه «اكنون حالت از پيش تعيين شده ،اجتماعي بودن است .» بنابراين چرا آنها از يك نرم افزار نويس مستقل و سرمايه گذار تازه كار به خاطر در دسترس عموم قرار دادن اين اطلاعات شكايت كردند ،درحالي كه خودشان از قبل برنامه اين كار را ريخته بودند؟ دستور كار واقعي آنها كاملاً روشن است: آنها نمي خواهند كاربرانشان بفهمند كه عملاً چه اندازه از اين اطلاعات عمومي مي شود.
6. حتي اطلاعات خصوصي شما با ساير برنامه ها به اشتراك گذاشته شده است

در اين نقطه ، تمام اطلاعات شما با ساير برنامه هايي كه نصب كرده ايد به اشتراك گذاشته مي شود. اين امر يعني اينكه اكنون شما نه تنها به فيس بوك اعتماد داريد بلكه به سازندگان اين برنامه ها نيز اعتماد داريد . در حالي كه برخي از آنها ممكن است حتي از نظر اخلاقي از فيس بوك نيز مسئله دارتر باشند .درعمل اين امر بدين معني است كه تمامي اطلاعات شما ـ تمامي آنها ـ بايد به شكلي مؤثر عمومي تلقي شوند، مگر آنكه خيلي ساده ، اصلاً از هيچ كدام برنامه هاي فيس بوك استفاده نكنيد.وقتي شما از Open Graph API استفاده مي كنيد ، ديگر فقط به فيس بوك اعتماد نداريد ، بلكه به اكوسيستم آن اعتماد مي ورزيد .
7. فيس بوك از نظر صلاحيت هاي فني به قدر كفايت قابل اعتماد نيست

چنانچه در ارتباط با مسائل اخلاقي در اينجا سخني به ميان نمي آورديم ، باز هم من به صلاحيت فني فيس بوك براي حصول اطمينان از اينكه اطلاعات من به سرقت نمي رود ترديد داشتم. براي مثال ،معرفي اخير دكمه «Like» از سوي فيس بوك ، دسترسي به فيد من و اسپم كردن شبكه اجتماعي ام براي هكرها نسبتاً ساده تر شده است . شايد هم اين يك بازي براي درو كردن اطلاعات سودآور است ، شما چه مي گوييد؟ اين كار آخرين مورد از يك رشته از اشتباهات از سوي كي استون كاپز است ، مثل عمومي ساختن مطلق پروفايل هاي كاربران به طور تصادفي يا سوراخ موجود در متن نويسي بين سايتي كه دو هفته زمان برد تا آن
اصلاح كنند.آنها يا زياد در غم پرايوسي شما نيستند يا اصلاً مهندسين خوبي ندارند ،يا شايد هر دو.
8. فيس بوك حذف واقعي اشتراك شما را به طرزي غير قابل باور دشوار كرده است

عمومي كردن اطلاعات يا حتي گمراه كردن كاربران براي انجام اين كار ،يك چيز است ، اما من در اينجا خطي قاطع مي كشم .چرا كه وقتي تصميم مي گيريد كه ديگر كافي است ، حذف كردن اشتراكتان براي شما كاري به راستي دشوار مي شود. آنها هيچ قولي براي حذف كردن اشتراكتان نمي دهند و هر برنامه اي كه مورد استفاده قرار داده ايد نيز ممكن است در رايانه شما باقي بماند. در رأس اين موضوع ، حذف اشتراك فيس بوك قرار دارد كه به شكلي باورنكردني (و تعمدي) گيج كننده است .زماني كه شما وارد تنظيمات اشتراك مي شويد ، گزينه اي براي غير فعال كردن اشتراك در اختيار شما گذاشته مي شود ،گزينه اي براي غير فعال كردن اشتراك در اختيار شما گذاشته مي شود كه معلوم مي شود نه تنها گزينه مورد نظر شما نيست بلكه اصلاً به معناي حذف كردن اشتراك شما نيست . غير فعال كردن به معناي اين است كه شما هنوز در عكس ها تيك مي خوريد و از سوي فيس بوك اسپم مي شويد(شماعملاً مجبوريد از دريافت ايميل ها به عنوان بخشي از فرايند غيرفعال سازي صرف نظر كنيد ،يك ريزه كاري باور نكردني ساده براي نظارت كردن ،شما دوباره به فيس بوك مي گرديد ، گويي كه اصلاً هيچ اتفاقي نيفتاده است! شما براي حذف واقعي عملي اشتراك خود بايد يك لينك مدفون در لابه لاي اطلاعات كمك آنلاين را پيدا كنيد(منظورم از «مدفون» اين است كه براي رسيدن ، به آن بايد پنج جا را كليك كنيد). يا مي توانيد فقط اينجا را كليك كنيد. در اصل فيس بوك مي كوشد براي حفظ اطلاعات كاربران خود‌، حتي بعد از آنكه اشتراك خود را «حذف مي كنند» ، به آنها كلك بزند.
9. فيس بوك از وب آزاد حمايت نمي كند

اين به اصطلاح Open Graph API به اين دليل اين طور نام گذاري شده است كه جامه مبدلي را بر ماهيت اساساً بسته خود بپوشاند. اين موضوع به اندازه كافي بد است كه هدف غايي فيس بوك اين است كه ما همگي وارد كار مي شويم و
دست در دست هم كمك مي كنيم تا اطلاعات بيشتري را در مورد ما گردآوري كند. اين به اندازه كافي چيز بدي است كه بيشتر مشتريان فيس بوك هيچ تصوري در اين باره ندارند كه اين اطلاعات عمدتاً عمومي سازي مي شوند. اين به اندازه كافي چيز بدي است كه آنها ادعا مي كنند كه مالك اين اطلاعات هستند تا يكي از تنها منابع موجود براي دسترسي به اين اطلاعات باشند ، اما زماني كه آنها تغيير چهره اي اساسي مي دهند تا اين عمل «باز» بنامند ، اين كاري است كه صرفاً به فيس بوك اختصاص دارد . شما نمي توانيد از اين امكان استفاده كنيد ، مگرآنه در فيس بوك حضور داشته باشيد.
10. وجود امكانات زائد در فيس بوك

بين تنظيمات پرايوسي بي شمار و آگهي هاي آزاردهنده (با آن همه اطلاعاتي كه درباره من وجود دارد، بهترين كاري كه آنها مي توانند انجام دهند، تبليغ سايت هاي آشنايي با جنس مخالف است چرا كه، … من مجرد هستم)و هزاران هزار امكانات مزخرف ، در اين نقطه فيس بوك براي من تقريباً به كلي بي مصرف است . بله ، شايد من بتوانم آن را بهتر شخصي كنم ، اما كاركردن در فضاي آن مسخره است ، بنابراين زحمت اين كار را به خودم نمي دهم. اجازه دهيد حتي به اين نكته نيز اشاره نكنم كه صفحه فيد شما چه اندازه كند بارگذاري مي شود . اساساً در اين نقطه ، فيس بوك بيشترازهرچيز ديگري ، آزار دهنده شده است.
فيس بوك به روشني تصميم گرفته است ، در تلاش براي تصرف وب ، هر مشخصه اي را از هر شبكه اجتماعي رقيب به سايت خود اضافه كند(اين منازعه اي انگار پايان ناپذير است كه داستان آن به AOL و آن سي دي هاي لعنتي باز مي گردد كه عملاً از آسمان فرو مي افتادند.) در حالي كه تويتر اگر چه مناسب ترين چيز در دنيا نيست، اما دست كم آنها مي كوشند روي كار اصلي خود متمركز باقي بمانند و سعي نمي كنند براي همه كس ، همه چيز باشند.
من معمولاً مي شنوم كه مردم جوري درباره فيس بوك حرف مي زنند كه گويي نوعي انحصار يا تراست عمومي هستند . بايد گفت كه اين طور نيست . آنها هيچ چيز به ما بدهكار نيستند. آنها مي توانند در چهارچوب مرزهاي قانون ، هر كاري كه دوست دارند ، انجام دهند.(به ياد داشته باشيد كه حتي اين معيار نيز زماني كه موضوع شبكه هاي اجتماعي به ميان مي آيد ، كاملاً مبهم مي شود.) اما اين بدين
معني نيست كه ما خواهي نخواهي مجبور به همراهي با آنها هستيم .به علاوه موفقيت دراز مدت آنها به هيچ وجه تضمين شده نيست . آيا موضوع ماي اسپيس را فراموش كرده ايم؟ آه درست است ، فراموش كرده ايم . فارغ از هياهو و هوچي گري ، اين واقعيت به قوت خود باقي مي ماند كه سرگئي برين يا بيل گيزتز يا وارن بافت ، حتي بي آنكه لازم باشد فشار زيادي به حساب بانكي شان وارد آورند ،شخصاً مي توانند به سهام انبوهي در فيس بوك دست يابند . و هر روزي كه مي گذرد ، درآمد فيس بوك براي شركت هاي فن آوري تثبيت شده ، نوعي خطاي راهبردي باقي مي ماند.
اگر چه شبكه سازي اجتماعي يك طبقه از امكانات جديد و مفرح است كه از رشد قابل توجهي هم برخوردار است ، اما فيس بوك تنها بازي موجود در شهر نيست. من نه از امكانات آنها خوشم مي آيد و نه از چند و چون تجارت كردنشان. به همين خاطر است كه تصميم خود را براي استفاده از خدمات ساير سايت هاي مشابه گرفته ام . به اميد آنكه شما نيز به تصميم من برسيد.

همانطور که همه روزه استفاده افراد از شبکه های اجتماعی از قبیل فیس بوک، تویتر و فرندفید بیشتر و بیشتر می شود، حفظ حریم خصوصی نیز اهمیت بیشتری پیدا می کند. عضویت در شبکه های اجتماعی همواره برای عده ی زیادی با نگرانی و اضطراب همراه بوده است و در مواردی نیز منجر به مشکلاتی هم شده است. کم نیستند افرادی که از برچسب خوردن عکس هایشان توسط دیگران و یا دیده شدن عکس های خصوصیشان توسط دوستان نه چندان صمیمی‌شان شاکی اند. در برخی جوامع این مشکل به اندازه ای زیاد شده که کلماتی مانند Facebook Fired به فرهنگ لغات هم راه یافته اند.
Urban Dictionary در توضیح این عبارت می نویسد: اخراج شدن از کار به دلیل استفاده بیش از حد از فیس بوک در ساعات کاری- آسیب دیدن و اخراج شدن به دلیل برخی چیزهایی که در فیس بوک نوشته اید!
در این درس به طور خلاصه به برخی خطرات بالقوه ی شبکه های اجتماعی و به خصوص فیس بوک می پردازیم و راه کارهایی برای کاهش این خطرات و همچنین حذف کامل اکانت در آنها ارائه خواهیم کرد.
نکته: مدتی است که تعدادی شبکه ی اجتماعی فارسی زبان از قبیل کلوب راه اندازی شده اند، که با استقبال خوبی هم از طرف کاربران ایرانی مواجه شده اند. اما در خصوص این سایت ها ذکر این نکته ضروری است که صاحبان آنها طبق قوانین ایران موظف اند که در صورت درخواست مقامات قضایی، تمامی اطلاعات کاربران را در اختیار مراجع مربوطه قرار دهند. این اطلاعات شامل تمامی عکس ها، نوشته ها و حتی مشخصات تماس و آی پی فرد می شود.
مواظب باشید که چه چیزی را به اشتراک می گذارید

همیشه در زندگی آنلاین تان همانند زندگی واقعی حد و مرزی برای ارتباطات تان قائل شوید. قبل از آنکه متنی را توییت کنید یا چیزی را در فیس بوک منتشر کنید، کمی تامل کنید و ببینید آیا کسی از دیدن آن آزرده نخواهد شد و یا اینکه در آینده برایتان مشکلی ایجاد نمی کند؟ اگر رئیس تان آن را ببیند چه اتفاقی خواهد افتاد؟ اگر گروه تایید صلاحیت شما در شغل جدیدتان به آن سر بزنند چطور، عکس های میهمانی یا اردو دوستانه سال گذشته برایتان مشکل ساز نمی شوند؟ مطالبی که در خصوص همکاران، مسئولین و محیط کارتان می نویسید، دردسری ایجاد نمی کنند؟
به عنوان یک اصل، همیشه چیزی را منتشر کنید که کسی در آینده نتواند آن را دست مایه ی سوءاستفاده از شما قرار دهد.
دوستان و دوستانِ دوستان تان را بشناسید و به خاطر داشته باشید

حواس تان باشد که لیست دوستان تان شامل چه کسانی است. حتی مراقب دوستانِ دوستان تان باشید، ممکن است آنها هم برایتان مشکل ساز شوند. ممکن است شما تنها به دوستان تان اجازه ی دیدن پست ها و عکس های فیس بوک تان را داده باشید، اما وقتی که دوستی برای شما کامنت می گذارد و یا مطلب‌تان را لایک می زند، آنگاه دوستان او هم قادر به دیدن مطلب شما هستند. شما از رئیس تان شاکی هستید و به تمسخر وی در فیس بوک می پردازید. هیچ کدام از روسا و مسئولین در لیست دوستان تان نیستند و آن را نمی بینند. همکارتان هم که در لیست دوستان تان است آن را لایک می زند، از شانس بد شما، جناب رئیس در لیست دوستان دوست لایک زن است و از طریق همین لایک، مطلب شما را می بیند. حالا وقت آن است که خر بیاورید و باقالی بار کنید!
شما یکی از ایرادات و یا مسائل مهم محل کارتان را توییت می کنید. مطمئن هستید که جناب رئیس نمی تواند توییت شما را ببیند، اما از شانس بد یکی از دوستان آن را دوباره توییت (retweet) می کند. حالا آقای رئیس آن را می بیند و شما را مورد نوازش قرار می دهد.
همیشه این اصل را رعایت کنید تا دچار مشکل نشوید: هیچگاه چیزی را که از انتشار آن در زندگی واقعی تان احساس امنیت و راحتی نمی کنید، در فضای مجازی منتشر نکنید، زیرا سرانجام کسانی که نباید، آن را خواهند دید.
حریم شخصی خود را مشخص کنید

در همه ی شبکه های اجتماعی این امکان را دارید که دسترسی افراد مختلف را به مشخصات فردی و محتوایی که منتشر می کنید، مشخص نمایید. در فیس بوک این امکان را دارید که بخش های مختلف اکانت تان را برای دوستان، دوستانٍ دوستان، شبکه و همه افراد قابل دیدن کنید.
این موارد شامل برخی تنظیمات مهم بخش حریم خصوصی فیس بوک هستند:
دوستان تان را گروه بندی کنید: فیس بوک این قابلیت را دارد که دوستان تان را براساس سطح روابط و صلاح دید خود در گروه های مجزا دسته بندی کنید. به طور معمول گروه ها در سه قالب دوستان، خانواده و کاری تقسیم بندی می شوند. در حالت دسته بندی، راحت تر می توان حریم خصوصی گروه ها را کنترل کرد.
برای ایجاد لیست دوستان می توانید به صفحه ی Friends در فیس بوک مراجعه کنید. در این صفحه در برابر نام هر یک از دوستان تان گزینه ای با نام Add to List می بینید که با کلیک روی آن می توانید شخص مورد نظر را در یکی از لیست ها قرار دهید.
اطلاعات خود را از نتایج جستجوی فیس بوک حذف کنید: با دنبال کردن مسیر زیر می توانید سطح دسترسی به اطلاعات تان از طریق بخش جستجوی فیس بوک را تنظیم کنید:
Facebook > Setting > Privacy Setting > Search > Search Visibility > Only Friends > Save Changes
البته فیس بوک به صورت پیش فرض تمامی اطلاعات شما را برای افراد موجود در شبکه ای (Network) که عضو آن هستید قابل جستجو می سازد. با استفاده از منوی باز شونده، مقابل گزینه ی Search Visibility می توانید با انتخاب گزینه ی Customize، حلقه این جستجو را تنگ تر کنید.
مشخصات خود را از گوگل حذف کنید: برای عده ای از کاربران که می خواهند توسط نتایج جستجو در دسترس باشند و از آن استفاده ی تبلیغاتی کنند، این امکان بسیار ارزشمند است. اگر شما جزو این دسته از افراد نیستید، می توانید با مراجعه به صفحه ی Search Privacy و برداشتن تیک کنار گزینه Create a public search listing for me and submit it for search engine indexing مانع نمایش مشخصات تان در موتورهای جستجو شوید.
Facebook > Settings > Privacy Setting > Search > Create a public search listing for me and submit it for search engine indexing
از برچسب خوردن نام تان در عکس های نامناسب جلوگیری کنید: در فیس بوک می توان بر روی هر عکسی نام افراد مختلف را برچسب زد. زمانی که نام شما بر روی یک عکس چسبانده می شود، این عکس برای همه نمایش داده می شود. اینکه هر روز وقت زیادی را صرف حذف برچسب عکس ها کنیم، اصلا عاقلانه نیست.
برای رهایی از این مشکل باید در صفحه ی Profile privacy page وارد بخش Photos tagged of you شوید و با انتخاب گزینه ی customize، نحوه ی نمایش عکس های برچسب خورده را تعریف کنید. در اینجا با صفحه ای روبرو می شوید که در آن از شما می خواهد تا مشخص کنید که عکس های برچسب خورده اول به چه کسانی و در چه گروهی نمایش داده شوند. پیشنهاد ما انتخاب گزینه های only me در قسمت بالا و گزینه None of my Networks در قسمت پایین است.
Facebook > Settings > Privacy Setting > profile > photo tagged of you > Customize
Friends > Only Me
Networks > None of My Networks
از آلبوم هایتان محافظت کنید: شما می توانید با مراجعه به صفحه ی Album Privacy به صورت دلخواه سطح دسترسی ویژه ی هر آلبوم را تعیین کنید. با استفاده از این قابلیت، تنها افرادی عکس های شما را خواهند دید که شما به آنها این اجازه را داده باشید. برای حفظ حریم خصوصی، استفاده از این امکان فیس بوک اکیدا توصیه می شود.
Facebook > settings > Privacy Setting > Profile > Edit Photo Album Privacy Settings
اطلاعات تماس خود را خصوصی کنید: با مراجعه به Contact information از طریق کلید Info در قسمت پروفایل، می توانید برای هر بخش از اطلاعات خود دسترسی مشخصی را تعریف کنید. پس از انتخاب گزینه ی Edit روبروی عبارت Contact information، صفحه ای باز می شود که براساس گروه های از پیش تعریف شده دوستان، اجازه ی دسترسی به اطلاعات را برای هر کدام به تفکیک تعریف می کنید. البته برای این کار باید بر روی آیکن قفل روبروی هر کادر کلیک کنید و تنظیمات ویژه آن کادر را انجام دهید.
Facebook > Profile > Info > Contact Information > Edit > push Lock > who can see this
دسترسی افراد را به اکانت فیس بوک تان قطع کنید

هنگامی که فردی بدون اجازه و غیرقانونی به حساب کاربری تان وارد شود، می توانید ارتباط وی را قطع کنید. برای این منظور، بر روی گزینه ی Account در بالای صفحه ی پروفایل در سمت راست، کلیک کرده و از پنجره ای که باز می شود گزینه ی Account Settings را انتخاب کنید. اطلاعات مربوط به فعالیت های حسابتان را در گزینه ی Account Security خواهید یافت. اگر فرد دیگری هم log in شده باشد، همین اطلاعات در مورد او نوشته می شود و می توانید او را به عنوان ناشناس معرفی و ارتباطش را قطع کنید.
حتی ممکن است که کسی به حساب تان نفوذ نکرده باشد، بلکه روی کامپیوتر دانشکده، کتابخانه و یا کافی نت محله تان وارد حساب فیس بوک تان شده باشید، اما فراموش کرده باشید از آن خارج شوید. اینجا هم این کار حسابی به دردتان می خورد تا بعد از رفتن شما نفر بعدی نتواند از حساب تان استفاده کند.
سرقت اطلاعات شخصی، فیشینگ و اخاذی

ماهیت و طبیعت شبکه های اجتماعی، اجتماعی شدن و مراوده است. به این معنی که کاربران سپر زندگی روزمره را زمین می گذارند و بدون هیچ ملاحظه ای به گسترش ارتباطات شان می پردازند. با دوستان قدیمی شان تماس می گیرند و اطلاعات شخصی و عکس های خود را به اشتراک می گذارند.
خب نوبت بچه های بد است که علاقه ی فراوانی به مهندسی اجتماعی دارند. با حملات فیشینگ بسیار ساده، شما را شکار می کنند و به سوء استفاده می پردازند. به راحتی ماهیگیری درون یک آکواریوم!
حال نوبت استفاده از اکانت ها و اطلاعات شخصی سرقت شده است. احتمالا بسیاری از شما با پروژه ی کلاهبرداری سرمایه دار نیجریه ای آشنا هستید و دیگر با این شیوه کلک نخواهید خورد، ولی اگر یکی از دوستان قدیمی تان ایمیل بزند و یا در فیس بوک پیغام بدهد که در مسافرت است و کیفش را دزد برده و ماشین اش هم تصادف کرده، حالا برای برگشت نیاز به پول دارد، بعد از شما بخواهد که این پول را به حساب مسئول هتلی که در آن اقامت دارد بریزید، چه می کنید؟ به نظر کاملا واقعی می آید. دوستی از شما تقاضای پول کرده که برایتان بسیار عزیز است. به مشکل بدی هم برخورده است، پس شما وظیفه دارید که به او کمک کنید.
اما چند لحظه صبر کنید، اگر دوست تان اینقدر با شما صمیمی است که درخواست کمک و پول کند، چرا به شما تلفن نزده است؟ یعنی راهی سریع تر از فیس بوک و ایمیل برای درخواست کمک ندارد؟ گیرم شماره تان را گم کرده باشد، شما که می توانید به او زنگ بزنید و قبل از هرگونه واریزی، تلفنی تایید این درخواست را بگیرید!
چگونه ممکن است که درخواست یک دوست تقلبی از کار درآید؟ خب، یک هکر زرنگ اکانت فیس بوک یا توییتر دوست تان را سرقت کرده و از آن طریق، ایمیل او را هم به دست آورده است. دوست شما هم که با اعتماد به نفس کامل، رمز عبور یکسانی را برای همه حساب های اینترنتی اش انتخاب کرده است. پس شما درخواست کمکی را دریافت می کنید که شماره حساب اعلام شده در آن هم متعلق به هکر مهربان داستان ما است.
آنچه در پشت آدرس های کوتاه پنهان است

در بقیه درس های این مجموعه آموزشی به طور مفصل به آدرس های کوتاه شده و سایت های کوتاه کننده آدرس خواهیم پرداخت، فقط حواس تان باشد که به دلیل محدودیت ۱۴۰ کاراکتری توییتر، با اینگونه آدرس ها زیاد برخورد خواهید داشت. استفاده از آنها در پست های فیس بوک و فرندفید هم زیاد شده است. پس مراقب آدرس های خطرناکی که ممکن است در آنها پنهان شده باشند و شما را ناخواسته به آدرس های خطرناکی منتقل کنند، باشید.
پاک کردن حساب کاربری در سایت ها و شبکه های اجتماعی

همه ی ما عضو تعداد زیادی از سایت ها و سرویس های آنلاین و شبکه های اجتماعی هستیم و گاهی همه ی اینها کمی طاقت فرسا و دردسرساز می شوند. گاهی اوقات، چه برای ساده کردن زندگی مان، یا چون از سایت یا سرویس خاصی خسته شده ایم، لازم است که عضویت مان در برخی سایت ها را حذف کنیم.
چیزی که اغلب موقع ثبت نام در این گونه سایت ها توجهی به آن نداریم، این است که چقدر پاک کردن دائمی حساب کاربری مان مشکل است. برخی از آنها نیازمند یک پروسه پیچیده و چندگانه هستند که ممکن است چند روز (یا هفته) طول بکشد.
فیس بوک

اگر فقط می خواهید حساب تان را برای مدتی مسدود کنید و امکان این را داشته باشید که بعدا دوباره از آن استفاده کنید، می توانید حسابتان را غیرفعال کنید. این کار ساده است: فقط به قسمت Account Settings بروید و بر روی لینک «deactivate account» کلیک کنید. با این کار فورا حسابتان برای دیگر افراد در فیس بوک نامرئی می شود. اگر هم روزی تصمیم گرفتید که دوباره حسابتان را فعال کنید، به همین سادگی کار انجام می شود و تنها کافیست که بر روی «activate account» کلیک کنید.
اگر دنبال چیزی می گردید که کمی دائمی تر باشد، لازم است درخواستی برای فیس بوک ارسال کنید. اگرچه نکته نیرنگ آمیز این است که آنها بلافاصله حساب شما را پاک نمی کنند. اگر در طول زمانی که قرار است حذف دائم حساب تان صورت بگیرد شما وارد فیس بوک شوید، یا هر ارتباطی با فیس بوک برقرار کنید، درخواست حذف تان لغو می شود. برای درخواست حذف شدن حساب تان می توانید از این فرم استفاده کنید. به خاطر داشته باشید که بعد از آن دیگر وارد حساب کاربری تان نشوید. گزارش های غیر رسمی می گویند این کار ۱۴ روز وقت می برد. برای اینکه مطمئن شوید، ممکن است یک ماه یا بیشتر لازم باشد صبر کنید و بعد تلاش کنید که وارد حساب کاربری تان شوید، تا مطمئن شوید که پاک شده است.
توییتر

پاک کردن حساب کاربری در توییتر در مقایسه با فیس بوک نسبتا آسان تر است. تمام کاری که باید بکنید، این است که وارد Account Settings بشوید و بر روی گزینه ی «Deactivate my account» در آخر صفحه کلیک کنید. این غیر فعال سازی دائمی است. اگرچه ممکن است یک ماه طول بکشد تا حساب و اطلاعات شما بطور کامل از سیستم توییتر حذف شود.
یک هشدار:
اگر احتمال می دهید که در آینده می خواهید از آدرس ایمیل یا شناسه ی کاربری یا شماره تلفن تان در اکانت دیگری در توییتر استفاده کنید، حتما قبل از غیرفعال سازی حساب تان آنها را عوض کنید. هر چند مشخص نشده که این موارد بطور دائمی یا موقت از سوی توییتر بلوکه می شوند، اما بازهم بهتر است آنها را عوض کنید.
فرند فید

اگر قصد پاک کردن حساب فرندفید خود را دارید، کافی است به لینک زیر سر بزنید. سپس دو بار رمز عبور و یک بار کلمه ی delete را در فیلدهای مربوطه وارد و بر روی دکمه‌ ی Permanently delete my account کلیک کنید تا عملیات پاک کردن پایان پذیرد.
http://friendfeed.com/account/delete
دقت کنید که پس از انجام مراحل فوق کلیه ی اطلاعات شما از سایت فرندفید پاک می شود. این اطلاعات شامل تمامی اتصالات و همچنین فعالیت های شما اعم از لایک ها و کامنت هایی هم که در سایت اعمال کرده اید، می شود.