کانون حکمت و انديشه
امام صادق(ع) در تصديق دانش و آگاهيهاي علمي فرزند بزرگوار خويش مي فرمايد: فرزندم موسي به حدي آمادگي علمي دارد که اگر از تمام محتويات قرآن از او پرسش نمايي با دانش و علم کافي که دارد به تو پاسخ قانع کننده اي مي دهد. او کانون حکمت، فهم، معرفت و انديشه است.
در وسعت و تبحر علمي او کافي است که در نظر آوريم که دانشمندان و محدثان در فنون مختلف اسلامي از وي حقايقي نقل کرده اند که کتابها و دفاتر خود را با آنها پر ساخته اند بحدي که آن حضرت با لقب «عالم» شهرت يافته است.
عصر امام(ع) از نظر علم و دانش، يکي از درخشان ترين اعصار اسلامي بوده است، دانش و هنرهاي گوناگون در آن عصر پا بر پلکان اعتلاء نهاده بود. عصر طلايي دانشها و هنرهاي ظريف در دنياي اسلام آغاز گشته بود، در چنين عصري که ديوانها و کتابهاي دانشمندان ايران، يونان و هند به زبان تازي ترجمه مي شد و فلسفه و ادبيات و ديگر شاخه هاي علوم آن روز در اوج اعتلاي نسبي خود بود، پيشواي هفتم ما را در محافل علمي دانشمندان و مجامع بحث و گفتگو و مناظره، عالم و دانشمند مي ناميدند، تا آنجا که اين عنوان در شمار القاب آن حضرت در آمده بود و اين موضوع خود مي رساند که وجهه علمي و فکري او در ميان ناباوران امامت نيز پذيرفته شده بود.
شيخ مفيد که خود از جمله پيشگامان علم حديث و فقه و تاريخ در قرن چهارم مي باشد در کتاب خود مي نويسد: روايات متعدد و فراواني در زمينه هاي مختلف علمي از وجود امام ابوالحسن(ع) روايت گرديده است که نشان مي دهد او فقيه ترين و دانشمندترين فرد روزگار خود بوده است. ابن حجر هيثمي از دانشمندان اهل تسنن، مي گويد: موسي کاظم(ع) وارث علوم و دانشهاي پدر و داراي فضل و کمال او بود. وي در پرتو عفو و گذشت و بردباري فوق العاده اي که از خود نشان داد، «کاظم» لقب يافت و در زمان وي هيچ کس در معارف الهي و دانش و بخشش، به پاي او نمي رسيد.