صفحات: 1· 2

1. این نکته را شنیده اید که:

«هر کس در دوران جوانی قرآن را قرائت کند در حالی که به آن ایمان دارد، قرآن با گوشت و خونش آمیخته می شود» .

فکر آن که قرآن در رگ های انسان بگردد و در سینه او بطپد، آدمی را به وجد می آورد . جالب آن جاست که این خصوصیت، فقط در مورد جوانان آمده است و این فرمایشی از امام صادق (ع) است .

2 . این نکته را هم بشنوید که قرآن به دو صورت نازل شده است;

یک بار در بیست و سوم ماه مبارک رمضان، از لوح محفوظ خداوند به سوی کعبه انزال یافت و یک بار دیگر به صورت تدریجی و طی بیست و سه سال، از خداوند به جبرئیل و از جبرئیل به پیامبر اکرم (ص) تنزیل پیدا کرد .

نکته جالب آن که چون کلمه انزال برای فرود آمدن دفعی و کلمه تنزیل برای نزول تدریجی استفاده می شود، در سوره قدر، مصدر انزال مشاهده می شود .

3 . آیا می دانید امید بخش ترین آیه قرآن کدام است؟ این مطلب را امام علی (ع) به نقل از رسول خدا (ص) بیان فرماید:

«امید بخش ترین آیه قرآن، آیه 114 سوره هود است » .

اگر به امید نیاز دارید، به سراغ قرآن بروید و این آیه را با اشتیاق جست و جو کنید .

برای تامل : کودکی ما که در این زمینه تباه شد،  حداقل کودکمان را قرآنی بار بیاوریم ؛ البته این یک تعارف بود ، بنده خیلی هم امیدوارم حتی 200 ساله هم که بشوم دنبال کارهایی که باید انجام می دادم و ندادم می روم مثل همین حفظ قرآن و البته عمل به آن . ان شاء الله تعالی

شأن نزول آیات حجاب سوره نور:در کتاب کافی از امام محمد باقر(ع) نقل شده که جوانی از انصار در مسیر خود با زنی روبرو شد (در آن روز زنان مقنعه خود را پشت گوش ها قرار می دادند و طبعاً گردن و مقدار از سینة آن ها نمایان می شد). چهره زن نظر جوان را جلب کرد و چشم خود را به او دوخت.

هنگامی که زن گذشت جوان هم چنان با چشمان خود او را بدرقه می کرد و به راه خود ادامه می داد تا این که وارد کوچه تنگی شد و هم چنان به پشت سر خود نگاه می کرد.
ناگهان صورتش به دیوار خورد و تیزی استخوان یا قطعة شیشه ای که در دیوار بود صورتش را شکافت.
هنگامی که زن گذشت، جوان به خود آمد و سخت ناراحت شد و با خود گفت:
به خدا سوگند! به خدمت پیامبر(ص) می روم و این ماجرا را بازگو می کنم.
هنگامی که چشم رسول خدا(ص) به صورت و لباس خون آلود او افتاد،‌ فرمود:‌ چه شده است؟ جوان با صداقت ماجرا را نقل کرد. در این هنگام جبرئیل نازل شد و آیة فوق را آورد.

قرآن کریم در آیه 12 سوره رعد می فرماید:

هُوَ الَّذی یُریکُم البَرقَ خَوفاً و طَمَعاً و یُنشِیءُ السَّحاب الثِّقال.
او کسی است که برق را به شما نشان می دهد که هم مایه ی ترس است و هم امید، و ابرهای سنگین ایجاد می کند.

و همچنین خداوند در سوره ی نور ایه 43 می فرماید :

اَلم تر أنَّ الله یُزجی سَحابا ًثمَُ یُولِّفُ بَیَنهُ ثُمَّ یجَعَلُهُ رُکاماً فَتَریَ الوَدَق یَخرُجُ مِنَ خِلالِهِ و یُنَزَّلَ مِن السَّماءِ… .

آیا ندیدی خداوند ابر ها را به آرامی می راند، سپس بین آن ها پیوستگی و اتصال برقرار می سازد، سپس ازآن ها را یکی برروی دیگری انبوه می نماید، سپس باران را می بینی که از لابلای آن خارج می شود؟…(نور/43)

برخی از محققان می گویند منظور از پیوستگی (یولفّ)در آیه فوق ،ایجاد الکتریسیته است که خبر نوید بخش نزول باران را به انسان می دهد و بر اثر برخورد ابر هایی که دو بار منفی و مثبت دارند تخلیه ی الکتریکی به صورت نور و غرش ظاهر می شود.
همان طور که بیان شد ابر ها دارای نیروی الکتریسیته هستند. این واقعیت علمی را فرانکلین برای نخستین بار در سال 1752 به ثبوت رسانید و دانشمندان پس از او به تعمق و تأمل بیشتری در باب پیداش ابر ها و انحاءِ گوناگون آن پرداختند.

یکی از پژوهشگران آیات قرآنی درباره ی رعد و برق می نویسد :

امروز مسلم شده که جریان رعد و برق مربوط به تخلیه ی الکتریکی است که بین دو قطعه ی ابر با الکتریسیته های مختلف حاصل می شود و در واقع همان طور که وقتی دو سیم برق به هم نزدیک شود جرقه ای می زند که هم دارای صدا و حرکت است، همین معنی در میان ابر ها رخ می دهد : ((برق))جرقه ی عظیم ان است و رعد صدای جرقه ی ان است .

این نکته نیز جالب توجه است که در همان حال که ابر های متراکم تا نزدیکی های زمین را می پوشانند و هوا تاریک میشود و صدای غرش رعد و روشنایی برق شنیده و دیده می شوند تند بالاهای بالابر سبب می گردد که ابرها حامل دانه های درشت و فراوان شوند و بسیار ثقیل و سنگین گردند.
این واقعیت همان چیزی است که درآیه 12سوره ی رعد گذشت (و یُنشِیَء السَحابِ الثِّقالِ)یعنی ابر های سنگین ایجاد می کند.

دکتر موریس بوکای دانشمند تازه مسلمان شده ی فرانسوی یکی دیگر از پژوهشگران قرآن است که چندین سال از عمر خود را صرف تحقیق در آیات نموده است.

وی درباره ی آیات فوق که مطابق دانش امروزقلمداد کرده است چنین می نویسد :

در این دو آیه از همبستگی آشکار میان دو تشکیل ابرهای حامل باران و تگرگ و تولید برق و صاعقه سخن گفته می شود در اولی میل و اشتیاق وجود دارد زیرا مفید فایده است ،و دومی باعث ترس و خوف است وفرود امدنش دارای تابع اراده وتصمیم کامله ی خداوند است. رابطه ی میان این دو پدیده مطابق با اطلاعاتی است که که در حال حاضر از الکتریسته جوی داریم. مطلب شگفت انگیز دیگر از آیات علمی قران درباره ی مقدار ثابت نزول قران در سطح جهان است.دانشمندان علم جهان شناسی که همین چند دهه ی اخیرموفق به ثبت و ضبط باران نازل شده درسطح جهان شده اند،می گویند : درهر ثانیه بر روی کره ی زمین 17میلیون تن باران می بارد که مساوی با 536 تریلیون (536000 میلیارد ) تن در سال است و این رقمی است ثابت و لا متغیر.

اما قرآن مطلب فوق را قرن ها پیش در یک آیه ی کوتاه مختصر و مفید و رسا به جهانیان اعلام داشته است آنجا (سوره ی زخرف ایه ی 11)که می فرماید :

و اَلّذی نَزَّلَ مِن السَماءِ ماءً بِقَدرِه… .

و او کسی است که از آسمان آبی فرستاد به اندازه ی معین …. 


منبع:مطالب شگفت انگیز قرآن نوشته ی گودرز نجفی

بیندیشیم : براستي كه قرآن حق است و آورنده ی این آیات از جانب خدا مبعوث گشته است.

ماه رجب، اولین ماه از فصل نیایش است. در کلام ائمه معصومین(ع) بارها بر فضیلت ماه های رجب، شعبان و رمضان تأکید شده است. روز ها و شب های این سه ماه، بهترین و برترین لحظه های بندگی معرفی شده اند. آن چه در اهمیت ماه رجب از سوی آن بزرگواران به ما رسیده است، حجم زیادی از احادیث این عزیزان را در بر دارد.
رسول خدا(ص) فرمودند: “رجب، ماه بزرگ خداوند است. در این ماه جنگ با کافران، حرام است. رجب، ماه خدا و شعبان، ماه من و ماه رمضان، ماه امّت من است. کسى که یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد، مستحق خشنودى بزرگ خداوند مى‏شود و خشم حق، از او دور مى‏شود.(وسائل ‏الشیعة، ج 8، ص 98)
در روایتی که در کتاب شریف وسائل الشیعة، جلد 10، صفحه 511 آمده است، امام صادق(ع) از پیغمبر اکرم(ص) نقل کرده اند که آن حضرت فرمودند: “رجب شهر الإستغفار لأمتی أکثروا فیه من الإستغفار فَإنه غفور رحیم؛ ماه رجب، ماه استغفار امّت من است. پس در این ماه، بسیار طلب آمرزش کنید که خداوند آمرزنده و مهربان است.
همچنین آن حضرت فرمودند: “من استغفر اللّه فی رجب و سأله التوبة سبعین مرّة بالغداة و سبعین مرّة بالعشیّ یقول أَستغفر اللَه و أَتوب إلیه فإِذا بلغ تمام سبعین مرّة رفع یدیه و قال اللهمّ اغفر لی و تب علیّ فإِن مات فی رجب مات مرضیّا عنه و لا تمسّه النّار ببرکة رجب؛ کسی که در ماه رجب، هفتاد مرتبه در هنگام طلوع آفتاب و هفتاد مرتبه در هنگام غروب آفتاب بگوید أَستغفر الله و أَتوب إلَیه و سپس دست‌ها را بلند کند و بگوید اللّهم اغفر لی و تب علیّ، اگر در ماه رجب بمیرد، خدا از او راضی باشد و به برکت ماه رجب، آتش او را لمس نکند". (همان، جلد 10، صفحه 484)
در سخن دیگری از امام صادق(ع) به نقل از رسول خدا(ص) آمده است: “و سمّی شهر رجب الأَصب لأَن الرحمة تصبّ على أمّتی فیه صبا؛ ماه رجب را “اصب” نامیده‏ اند؛ زیرا در این ماه، رحمت الهى بر امّت من مى‏بارد. (همان، ص 511)
امام موسى بن جعفر(ع) نیز فرموده اند: “روزه یک روز از ماه رجب، آتش دوزخ را به اندازه یک سال راه دور مى‏گرداند. هر که سه روز از آن را روزه بدارد، بهشت بر او واجب مى‏شود". ( من لایحضره‏الفقیه، ج 2، ص 92)

1.”…وَ عَهِدْنَآ إِلَی‌ََّ إِبْرَ َهِیم‌َ وَ إِسْمَـَعِیل‌َ أَن طَهِّرَا بَیْتِی‌َ لِلطَّـآئـِفِین‌َ وَ الْعَـَکِفِین‌َ وَ الرُّکَّع‌ِ السُّجُودِ؛ (بقره‌، 125)
و ما به ابراهیم و اسماعیل امر کردیم که خانه مرا برای طواف‌کنندگان و مجاوران و رکوع‌کنندگان و سجده‌کنندگان پاک و پاکیزه کنید.”

این آیه شریفه اشاره دارد به پیمانی که خداوند متعال از حضرت ابراهیم‌و فرزند بزرگوارش گرفته است تا خانة خدا را برای طواف‌کنندگان و کسانی که در آن‌جا می‌خواهند معتکف شوند پاکیزه کنند.

2. “…وَأَنتُم‌ْ عَـَکِفُون‌َ فِی الْمَسَـَجِدِ…؛ (بقره‌، 187) …
و در حالی که در مساجد مشغول اعتکاف هستید…”

در این آیه شریفه چهار دستور الهی بیان شده است‌؛ از جملة آن چهار حکم‌، انجام دادن واجبات و مستحبات و ترک کردن برخی مباحات در حال اعتکاف در مساجد است‌.
چنان‌که مشخص است‌، آیه اول‌، مسئلة اعتکاف را در مسجدالحرام و اطراف خانة خدا و آیه دوم‌، اجرای این عمل الهی را در کلیة مساجد بیان کرده است‌.
آنچه در قرآن کریم دربارة اعتکاف مشاهده می‌شود، کلی است‌. جزئیات مراسم اعتکاف و آداب آن در روایات و کتب فقهی بیان شده است‌.
.ضمناً آیات 90، طه‌؛ 138، اعراف‌؛ 51تا53، انبیأ؛ 69تا74، شعرأ؛ مسئله اعتکاف را دربارة بت‌پرستان ـ که حاکی از جمع شدن به دور بتان و انجام دادن مراسم بت پرستی است ـ بیان می‌کند.

اعتکاف‌، از نظر معنای لغوی‌، به معنای “محبوس ماندن‌” و “مدت طولانی در کنار چیزی بودن‌” است‌، ولی وقتی به عنوان یک عبادت از آن یاد می‌شود، مقصود، “ماندن در مسجد برای عبادت‌” می‌باشد که دارای احکام و آداب مخصوصی است‌، از جمله آن که این مدت دست کم باید سه روز باشد و در آن سه روز، روزه گرفته شود و یک سری رفتارها و عادات نیز باید ترک گردد.1

اسلام با رهبانیت و کناره‌گیری از اجتماع‌، سخت مخالف است و حدیث مشهور:“لا رهبانیة فی الاسلام‌؛ در اسلام رهبانیت نداریم‌.”2 ؛ شاهد این مطلب است‌.

ولی با توجه به نیاز انسان‌، به خلوت کردن با خدای خود، آن را به گونه‌ای صحیح و پسندیده‌، مورد توجه قرار داده است و برنامه‌هایی برای او در این زمینه ترتیب داده است که از خلوت بسیار ساده و مختصر نماز، شروع می‌شود و با خلوت شبانه ـ که برای نماز شب و مناجات شبانه پیشنهاد شده و کمی از خلوت‌های اوقات نماز، طولانی‌تر و دارای آداب بیش‌تری است ـ ادامه می‌یابد:

“وَ مِن‌َ الَّیْل‌ِ فَتَهَجَّدْ بِه‌ِی نَافِلَة‌ً لَّکَ عَسَی‌ََّ أَن یَبْعَثَکَ رَبُّکَ مَقَامًا مَّحْمُودًا ؛(اسرأ،79)

و پاسی از شب را از خواب برخیز و [ قرآن ]و نمازبخوان‌. این یک وظیفه اضافی برای توست‌؛ امید است که پروردگارت تو را به مقامی در خور ستایش برانگیزد.”

این سیر تکاملی در برنامه خلوت‌، پس از تهجد شبانه‌، با خلوت اعتکاف که دست کم سه روز ادامه می‌یابد، کامل می‌شود که پیامبرصلّ الله عليه و آل و سلّم نیز بر همین اساس‌، دهه‌هایی را از برخی ماه‌ها، مانند ماه رمضان در مسجد اعتکاف می‌کردند.3

با بیان این مطالب‌، فلسفه   برنامه اعتکاف روشن می‌شود و با توجه به این مطلب است که انسان می‌تواند برنامه اعتکاف را هر چه پربارتر نماید، زیرا می‌فهمد غرض از این گونه خلوت‌گزینی‌ها، توسعه و تعمیق توجهات خود به خداوند متعال است‌؛ به همین جهت است که اگر هر چه از چیزهایی که بین او و توجه به خدا فاصله می‌اندازد، بکاهد، از اعتکاف‌، بهره بیش‌تری می‌برد؛ مانند:کم خوردن و آشامیدن‌، توجه بیش‌تر به عبادات درحال اعتکاف‌. در عین حال چون خداوند متعال نخواسته است‌، شخص مسلمان‌، ارتباطش از جامعه قطع شود؛ به همین منظور، به او اجازه داده است در ایام اعتکاف‌، برای انجام وظایف ضروری و عاطفی از مسجد خارج شود؛ اموری مانند:عیادت مریض‌، تشییع جنازه‌، تهیّه غذا و لباس مورد نیاز و….4
خلاصه آن که انسان باید به گونه‌ای اعتکاف کند که خدا از او می‌خواهد و احکامش در رساله‌ها و کتاب‌ها موجود است‌، نه آن گونه‌ای که سلیقه و یا احساسات او ایجاب می‌کند.

1.(تفسیر نمونه‌، آیت اللّه مکارم شیرازی و دیگران‌، ج 1، ص 649، نشر دارالکتب السلامیة‌.)
2. (بحارالانوار، علامة مجلسی‌، ج 65، ص 319، نشر وفأ بیروت‌.)
3. (مفاتیح الجنان‌، شیخ عباس قمی‌، ص 408، نشر مؤسسة انتشارات عصر ظهور.)
4. (عروة الوثقی‌، سید یزدی‌، ج 2، ص 255، نشر مؤسسة علمی‌.)

تعریف اعتکاف

اعتکاف در لغت به معنای توقف در جایی است .اما تعریف اصطلاحی اعتکاف: امام خمینی (ره) در تعریف اعتکاف می فرمایند: “وَ هُوَ اللَّبَثُ فِی المَسجِدِ بِقَصدِ التَعّبُدِ بِهِ وَ لا یعتَبَرُ فِیه ضَمُّ قَصدِ عِبادَةٍ اُخری خارِجَةً عَنهُ وَ اِن کانَ هُو الاَحوِط؛ اعتکاف، ماندن در مسجد به نیت عبادت است و قصد عبادت دیگر، در آن معتبر نیست. اگر چه احتیاط مستحب نیت عبادتی دیگر، در کنار اصل ماندن می باشد.

اهمیت اعتکاف

اعتکاف، محو خود خواهى در امواج بلند خداگرایى و خدمت‏ به امت اسلامى است. اعتکاف، بیرون رفتن از خانه خویش و مصمم شدن بر حضور در خانه حضرت حق است. عبادتى مستحبى و تقرب جویانه و داوطلبانه است که روزه روز سوم آن رنگ وجوب مى ‏گیرد. اعتکاف، گریز از لذت گرایى و مهار حس خود محورى و برترى جوئى و بازگشت از قبله دنیاگرایان به سمت و سوى قلب و قبله هستى است. خود سازى، محاسبه نفس، توبه و نیایش، نماز و تلاوت قرآن و استمداد از آستان قدس ربوبى از دیگر برکات‏ اعتکاف است. اسلام، فکر جدایى از زندگى دنیا و گوشه نشینى و کناره گیرى از مردم و به تعبیر دیگر رهبانیت را باطل و ناپسند اعلام کرد، اما اعتکاف را بعنوان فرصتى براى بازگشت‏ به خویش و خداى خویش قرار داد، تا کسانى که از هیاهو و جنجال هاى زندگى مادى خسته مى‏شوند، بتوانند چند صباحى با خداى خود خلوت کنند و جان و روح خود را با خالق هستى ارتباط دهند .اعتکاف شرایطی را فراهم می کند تا انسانها با توشه معنوى و اعتقادى راسخ و ایمان و امیدى بیشتر، به زندگى خود ادامه داده ، خود را براى صحنه‏ هاى خطر و جهاد در راه خدا آماده سازند ، همیشه با یاد خدا تلاش کنند ، خود را در محضر پروردگار ببینند ، از نافرمانى او بپرهیزند و به سوى سعادت دنیا و آخرت گام بردارند.

اعتكاف در ادیان دیگر

کسی دقیقاً نمی‏داند که این عبادت، از چه زمانی آغاز و کیفیت اجزا و شرایط آن در بدو شکل‏گیری چه چیزهایی بوده است.

با توجه به آیه 125 سوره بقره، می‏توان نتیجه گرفت که اعتکاف عملی بوده که در شریعت ابراهیم از مناسک و عبادات الهی محسوب می‏شده و پیروان ایشان به این عمل مبادرت می‏ورزیدند و لذا ابراهیم و اسماعیل (ع) از طرف خداوند موظف شده بودند تا محیط لازم را برای برپایی این مراسم مهیا سازند. واگذاری این مسؤولیت خطیر به آنها، گواه بزرگی بر اهمیت عباداتی چون حج، اعتکاف و نماز در پیشگاه خداوند است.

حضرت موسی (ع) با آن که مسؤولیت سنگین رهبری و هدایت امت را به دوش داشت، برای مدت زمانی آنان را ترک و برای خلوت با محبوب خویش به خلوتگاه کوه طور شتافت. او در پاسخ به پرسش خداوند که فرمود: چرا قوم خود را رها کردی و با عجله به سوی ما شتافتی؟ عرض کرد: پروردگارا! به سوی تو آمدم تا از من راضی شوی. (طه :83 و 84).

بیت المقدس از مکانهایی بود که همواره عده زیادی از انسانها، برای اعتکاف در آن گرد می آمدند و به راز و نیاز با پروردگار خویش مشغول می‏شدند. بزرگ این گروه، حضرت زکریا (ع) بود و از جمله کسانی که در امر اعتکاف سرپرستی می‏نمود حضرت مریم (ع) است. قرآن در این باره می فرماید: «وَ کَفّلَها زَکَریا کُلَّما دَخَلَ عَلَیها زَکَریا المِحرابَ وَجَدَ عِندَها رِزقاً ــ کفالت او (مریم) را زکریا بر عهده گرفت و هر زمان که به محل عبادت او می رفت برای او غذایی مهیا می‏دید» (آل عمران:37).

از قرآن مجید (مریم:16و 17) استفاده می‏شود که حضرت مریم (ع) آنگاه که به افتخار ملاقات با فرشته الهی نایل آمد از مردم بریده بود و در خلوت به سر می برد.

علامه طباطبائی می فرماید: گویا مقصود از دوری مریم از مردم، بریدن از آنان و روی آوردن به اعتکاف برای عبادت بوده است.

طبق روایات اهل سنت، در دوران جاهلیت هم عملی به عنوان اعتکاف در میان مردم رایج بوده است و مردم توسط این عمل به خدای خود تقرب می جسته اند.

اجداد پیامبر اسلام (ص) از پیروان دین حنیف به شمار می روند. اعتکاف در غارها و بیابانها و کوهها، به عده ای از این حنفاء نسبت داده شده است. آنان در جاهای خلوتی که از مردم دور بود به اعتکاف پرداخته و خود را در آن محبوس می کردند و جز برای نیازهای شدید و ضروری، از آن خارج نمی شدند و در آن اماکن به عبادت و تأمل و تفکر در هستی پرداخته و در جستجوی راستی و حقیقت بودند. آنها در آن اماکن خاموش و آرام مثل غار حراء، به عبادت مشغول می‏شدند.

پیامبر (ص) نیز مانند خود بر دین حنیف یعنی دین حضرت ابراهیم (ع) بود و عبادات متداول آن دین و از جمله اعتکاف را برپا می‏داشت.

قبل از بعثت حضرت محمد (ص) نیز غار حراء محل عبادت و راز و نیاز بود، حضرت رسول اکرم (ص) نیز به اعتکاف در آن مکان مشغول می‏شدند و در اندیشه سرنوشت بشریت فرو می‏رفتند.

ارکان اعتکاف

ارکان عبادت یعنی اجزایی که اگر عمداً یا سهوا ترک شوند، آن عبادت باطل می شود. اعتکاف نیز ارکانی دارد که عبارت اند از 1) نیت؛ 2) توقف در مسجد جامع شهر یا مساجد چهارگانه معروف؛ 3) کمتر از سه روز نبودن اعتکاف؛ 4) روزه‏دار بودن معتکف در ایام اعتکاف.

زمان اعتکاف

اعتکاف در هر زمانی که انسان بتواند حداقل سه روز در مسجد بماند صحیح است، و بهترین زمان برای آن، ماه مبارک رمضان و مخصوصا در دهه آخر آن ماه می باشد.

نیت اعتکاف

اعتکاف،همانند سایر عبادات،باید با نیت و قصد قربت‏باشد و هر گونه ریا و خود نمایی و قصد غیر الهی آن را باطل می‏کند. در نیت اعتکاف،قصد وجه شرط نیست،یعنی لازم نیست قصد کند که اعتکاف واجب است‏یا مستحب. زمان نیت اعتکاف، وقت شروع اعتکاف است که شروع طلوع فجر می باشد و با استمرار نیت اول شب هم مانعی ندارد.اعتکاف را می توان به سه صورت به جای آورد: 1) برای خود ؛ 2) به نیابت از مردگان؛ 3) به نیابت از زندگان.

اگر اعتکاف را به نیابت از کسی که، از دنیا رفته به جای آورد، در این صورت اعتکاف را تنها به نیابت از یک نفر می توان انجام داد ولی اگر مقصود اهدای ثواب باشد می توان ثواب اعتکاف را به چند نفر، زنده یا مرده، هدیه کرد.

در مورد نیابت از شخص زنده، در میان فقها اختلاف نظر وجود دارد. بسیاری از فقها در درستی چنین اعتکافی، تردید کرده‏اند. در این صورت، هرگاه نایب، اعتکاف را به قصد رجا، یعنی امید به مطلوب بودن عمل نزد خدا، نه به عنوان عبادتی حتمی انجام دهد، مانعی ندارد.

شرایط اعتکاف

در صحت اعتکاف علاوه بر شرایط عامه تکلیف (ایمان، عقل و قدرت)، اموری شرط است: الف) قصد قربت؛ ب) روزه: ج) سه روز روزه‏دار بودند؛ د) وقوف در چهار مسجد: مسجد الحرام، مسجد النبی«ص»، مسجد جامع کوفه و مسجد بصره. ولی به قصد رجاء (به امید پاداش) می‏توان در مسجد جامع هر شهر معتکف شد؛ هـ) اجازه پدر، مادر و شوهر؛ و) پیوستگی اعتکاف.

محرمات اعتکاف

1. پرداختن به امور جنسی به معنای وسیع آن: که شامل هر نوع بهره‏برداری شهوانی است.

2. بوییدن عطر و هر نوع بوی خوش و گیاهان معطر به قصد لذت بردن

3. مجادله و مناقشه: حرمت جدال مربوط به اموری است که معتکف بخواهد فضل و برتری خود را به دیگران نشان دهد.

4. محرمات روزه: در حال روزه یعنی از طلوع تا غروب خورشید، که معتکف روزه می‏گیرد، باید از محرمات روزه نیز اجتناب نماید. بعضی از فقها محرمات احرام را بر معتکف مستحب دانسته‏اند.

5. خرید و فروش.

اعمال اعتکاف

اعمال شب سیزدهم رجب: اعمالی را باید در این شب انجام داد؛ از جمه آن ده رکعت نماز است که اگر به درستی به جا آورده شود، دارای ثواب و پاداش بزرگی است. در روایتی از پیامبر (ص) می خوانیم: «کسی که در شب سیزدهم ماه رجب ده رکعت نماز بخواند؛ بدین گونه که در رکعت اول حمد یک مرتبه و سوره عادیات هم یک مرتبه و در رکعت دوم حمد یک مرتبه سوره تکاثر نیز یک مرتبه بخواند و بقیه رکعت‏ها را هم به همین نحو تمام کند، خداوند متعال گناهان او را می آمرزد و اگر عاق والدین هم باشد خداوند سبحان از او راضی می‏شود، و همچنین در قبر نکیر و منکر به او نزدیک نمی شوند و او را نمی‏ترسانند و بر پل صراط هم چون برق خاطف (سریع) عبور می کند و نامه اعمالش را به دست راستش می‏دهند و میزان اعمالش سنگینی می کند و در بهشت فردوس هزار شهر به او اعطا می‏شود.»

اعمال روز سیزدهم: روزه گرفتن در این روز هم ثواب فراوان دارد. ضمنا در این روز، عبادتی به نام “عمل ام داود” وجود دارد که اگر کسی خواست آن را به جای آورد، باید این روز و دو روز بعدش را روزه بگیرد.

هنگامي كه آيت الكرسي نازل شد رسول خدا (ص) فرمود آيه الكرسي آيه اي است كه از گنج عرش نازل شده و زماني كه اين آيه نازل گشت هر بتي كه در جهان بود با صورت به زمين خورد.

فواید آیه الکرسی

خلاصه : هنگامي كه آيت الكرسي نازل شد رسول خدا (ص) فرمود آيه الكرسي آيه اي است كه از گنج عرش نازل شده و زماني كه اين آيه نازل گشت هر بتي كه در جهان بود با صورت به زمين خورد.

امام محمد باقر از امير المومنين (ع) روايت فرموده: هنگامي كه آيت الكرسي نازل شد رسول خدا (ص) فرمود آيه الكرسي آيه اي است كه از گنج عرش نازل شده و زماني كه اين آيه نازل گشت هر بتي كه در جهان بود با صورت به زمين خورد.

در اين زمان ابليس ترسيد و به قومش گفت :"امشب حادثه اي بزرگ اتفاق افتاده است باشيد تا من عالم را بگردم و خبر بياورم.

ابليس عالم را گشت تا به شهر مدينه رسيد مردي را ديد و از او سوال كرد: ” ديشب چه حادثه اي اتفاق افتاد”

مرد گفت “رسول خدا فرمود:” آيه اي از گنج هاي عرش نازل شد كه بت هاي جهان به خاطر آن آيه همگي با صورت به زمين خوردند. ابليس بعد از شنيدن حادثه به نزد قومش رفت و حادثه را به آن ها خبر داد.

«آيت الكرسي سيد آيات قرآن»

پيامبر به حضرت علي (ع) فرمود: ” يا علي ! من سيد عربم-مكه سيد شهر هاست- كوه سينا سيد همه كوه هاست- جبرئيل سيد همه فرشتگان است – فرزندانت سيد جوانان اهل بهشتند- قرآن سيد همه كتاب هاست – بقره سيد همه سوره هاي قرآن است – ودر بقره يك آيه است كه آن آيه 50كلمه دارد و هر كلمه 50 بركت دارد و آن آيت الكرسي است.ادامه درصفحه 2

صفحات: 1· 2

1- موقعيت اهل بيت در نزد خدا :

خدايى را حمد و سپاس گوييد كه به خاطر عظمت و نورش ، هر كه در آسمانها و زمين است به سوى او وسيله مى جويد و ما وسيله او در ميان مخلوقاتش و خاصّان درگاه و جايگاه قدس او و حجّت غيبى و وارث پيامبرانش هستيم.

2- حرمت مست كننده ها :

پيامبر خدا (ص) به من فرمود : اى دوستِ پدر! هر مست كننده اى حرام است و هر مست كننده اى خمر است.

3- بهترين زنان كيستند؟

حضرت در وصف اين كه بهترين چيز براى زنان چيست ، فرموده اند : اين كه زنان، مردان را نبينند و مردان هم زنان را نبينند.

4- نتيجه عبادت خالص :

هر كه عبادت خالصش را به سوى خدا بالا فرستد ، خداوند متعال برترين بهره و سودش را به سوى او پايين فرستد.

5- فاطمه در مقام شكوه از دو خليفه :

حضرت زهرا (س) خطاب به خليفه اوّل و دوّم فرمود :

آيا اگر حديثى را از پيامبر خدا (ص) نقل كنم به آن عمل خواهيد كرد ؟ گفتند: آرى
فرمودند : شما را به خدا آيا نشنيده ايد كه پيامبر (ص) فرموده اند :
خشنودى فاطمه خشنودى من و خشم فاطمه خشم من است ، هر كه دخترم فاطمه را دوست بدارد مرا دوست داشته و هر كه فاطمه را خشنود سازد مرا خشنود ساخته و هر كه فاطمه را خشمگين نمايد مرا خشمگين نموده است ؟

گفتند : آرى ، چنين حديثى را از پيامبر خدا (ص) شنيده ايم.

فرمود : من هم خدا و فرشتگان را گواه مى گيرم كه شما دو نفر مرا خشمگين نموديد و خشنودم نساختيد و چون پيامبر (ص) را ملاقات نمايم حتماً از شما به او شكايت خواهم نمود.

6- بدترين امّت :

صفحات: 1· 2

زندگی ائمه علیهم السلام سرشار از حضور قرآن است. در سیره آن ها آمده است که ختم قرآن جزء مهم ترین کارهای روزمره شان بوده. مثلاً از امام رضا علیه السلام نقل شده است که در طول ماه بارها قرآن را ختم می کرده اند. امّا این جا چند نمونه از زندگی بزرگان و عالمان دین و چگونگی انس شان با قرآن را آورده ایم.

امام خمینی (ره)

در شبانه روز، مخصوصاً موقع نماز شب، به تلاوت قرآن می پرداختند و در هر فرصتی که به دست می آوردند، مشغول تلاوت قرآن می شدند. یکی از یاران نزدیک ایشان در این زمینه این طور می گوید که: امام هر روز مقید بودند چند صفحه قرآن بخوانند. ایشان معتقدند که خواندن قرآن و انس با قرآن، توفیق انسان را زیاد کرده و ایمان  انسان را قوی می کند. ایشان حتی در روزهای آخر عمر شریفشان و شب پیش از عمل جراحی نیز خواندن قرآن و نماز شب شان را ترک نکردند.

شیخ انصاری:

عیادت هایی که ایشان از سن بلوغ تا آخر عمر به آن می پرداختند. غیر از واجبات، خواندن یک جزء قرآن، به جا آوردن هر روزه نماز جعفر طیار، خواندن زیارت جامعه و عاشورا بود.

شیخ مفید

شیخ مفید شب ها کمی می خوابیدند و بیشتر به نماز و مطالعه یا تلاوت قرآن مجید می پرداخت.

میرداماد

محدث قمی می نویسد: میرداماد قرآن مجید را بسیار تلاوت می کرد، به گونه ای که یکی از افراد مورد اعتماد برای من نقل می کرد که هر شب، پانزده جزء قرآن می خواند.

علامه طباطبایی

شب های ماه رمضان را تا صبح بیدار بودند. بخش از وقت شان را مطالعه می کردند و بعد به دعا و خواندن قرآن، نماز و ذکر می پرداختند.

 میرزای شیرازی

در شرح احوال این عالم بزرگ آورده اند که ایشان، بیشتر آیه های قرآن و دعاهای ماه مبارک رمضان و زیارت ها را از حفظ می خواندند و به خاطر رقّت قلب، همیشه اشک از چشم شان سرازیر بود.

مجلّه ی بوستان قرآن، شماره دوم، شهریورماه 89/68 صفحه ی 59.