نتایج بلند همتی

بلند همتی و داشتن عزم راسخ، جوان را به رشد و تکاپو دعوت می‌کند و اجازه نمی‌دهد زندگی انسان یکنواخت و راکد بماند. بلند همتی، بزرگی و وقار، غیرت و حیا و شجاعت و عزت نفس به همراه دارد. جوان اگر بداند همه مکارم عالی در بلند همتی و عزم راسخ است، هیچگاه خود را دنبال رو مکاتب و افکار بیگانه قرار نمی‌دهد و حاضر نیست فکر و وقت با ارزش خود را صرف هر نوع اندیشه و آیینی کند. جوان مسلمان باید اسوه ای شود تا دیگر جوانان از ادیان و مذاهب دیگر او را الگوی خود قرار دهند؛ و الگو و اسوه شدن جز با بلند همتی به دست نمی‌آید. امیرالمؤمنین علی (ع) در روایات متعددی آثار بلند همتی را بیان می‌فرمایند، که به چند مورد آن‌ها اشاره می‌کنیم: « اَلْحِلمُ وَ الْأَناة تُوأَمانِ یَنْتَجِهُما عُلُوِّ الْهِمَّه؛ بردباری و وقار دو همزادند که از بلند همتی زائیده می‌شوند ».اَلْکَرَمُ سَحَةٌ عُلُوِّ الْهِمَّه؛ کرم داشتن زائیده بلند همتی است ». « اَلْفِعْلُ الْجَمِیلُ یُنْبِیءُ عَنْ عُلُوِّ الْهِمَّه؛ کردار زیبا گویای بلند همتی است ». « شُجاعَهٌ الرَجُلُ علی قَدْرِ هِمَّتِه ؛ شجاعت مرد به اندازه همت اوست ».بنابراین، جوان با بلند همتی که در طبیعت وجود خود نهادینه شده، ارزش خود را پیدا می‌کند؛ برعکس اگر جوانی سست همت باشد، علاوه بر اینکه فضیلتش را از بین می‌برد، انسان را پست می‌کند و از پی رفتن به مقامات عالی و اهداف بلند مانع می‌شود. امام صادق(ع) در روایتی شیوا می‌فرمایند: « سه چیز انسان را از رفتن در پی مقامات عالی و اهداف بلند باز می‌دارد: ا. کوتاهی همت 2. چاره اندیش نبودن 3. سستی اندیشه ».کوتاهی همت نتایجی در شخصیت و سیره زندگی جوان می‌گذارد؛ امام علی(ع) فرمودند:
« مَنْ صَغُرَتْ هِمَّتُهُ بَطَلَتْ فَضِیلَتُهُ؛ هر که همتش کوچک باشد، فضیلتش از بین برود ». بیماری دیگری که از کوته همتی و سستی اراده حاصل می‌شود، حسادت نسبت به دوستان است. جوانی که همت و اراده او متوقف شود و به امور پست بپردازد، به کم‌ها و به زشتی‌ها قانع و راضی می‌شود. امام علی(ع) فرمودند:« لاهمّةَ لِمَهینٍ؛ انسان پست، همت و اراده ندارد ». و نیز فرمودند:« مِن صِغَرِ الهمّةِ حَسدُ الصّدیقِ علی النِّعمة؛ حسادت بر نعمت دوست، از دون همتی است». گاه همت و اراده بلند، مسیر زندگی جوان را تغییر می‌دهد. اگر همت، بلند باشد و در مسیر عقل و فطرت قیام کرده باشد، ماندگار است و صاحبش را نیز ماندگار خواهد کرد.