«إعلموا أنّما الحیاتُ الدنیا لَعبٌ و لهوٌ و زینةٌ و تفاخرٌ بینکم!» (حدید۲۰)

در حوزه مسائل مالی در سبک زندگی یا همان عقل معاش، حضرت امیر سلام الله علیه، دو عامل مهم را موجب هلاک آدمی بیان فرموده اند : یک) خَوفُ الفَقر، دو) طَلَبُ الفَخر

عامل اول؛ این ترس از بی پولی و فقیر شدن است که موجب خسیسی میشود. چنین آدم مبتلایی، انفاق نمی کند، هدیه نمی دهد، برای اهل و عیال خرج نمی کند و تمایلش به انداختن و سپردن مال به حساب های با سود بیشتر و غیره بیشتر می شود تا لذت بردن از اصل زندگی؛ واقعا زندگی بدون سخاوت، بدون اعتماد به خدای رزّاق و مهربان یعنی زندگی ای دور از سخاوت و آرامش؛ یعنی ابتلای به بخل و حرص و طمع و ترس و ترس و ترس.

هرچند حساب فقیر از این ماجرا جداست و در نگاه حاکمیتی اسلام این وظیفه حکومت است که با فقر و بی عدالتی مقابله کند اما مهم این است که انسان پول دار خسیس وضعش بهتر از انسان بی پول نیست. البته اگر بی پولی سخاوتمند باشد بی شک رزق و روزی او افزون می شود و نمونه های بسیاری را دیده ایم.

اما عامل دوم که فخرجویی و افتخارطلبی است، نیز مهلک آرامش و رفاه است.

هرچند به ظاهر، شخص از رفاه برخوردار است اما واقعیت این است که رفاه با تجمل فرق می کند! تجمل؛ رفاهِ ظاهری، الکی و تقلبی است. رفاه نیست! سادگی و آسانی نیست! معذب بودن است به عذاب چشم و هم چشمی و مراعات کردن های نابجا و اطاعت از قوانین “فخر فروشی".

در مراحل مختلفِ پز دادن و تفاخر، از فخرخواهی تا فخر فروشی دقیقا این همان “اصل زندگی” است که زیر پایِ “نظر مردم” و “مُد” و “مسابقه ها و رقابت های نابخردانه” لگدکوب و پامال می شود.

چه مصیبتی از این بدتر که آدمی، آزاد نباشد و برای دیگران زندگی کند؟! آن هم دیگرانی که عقل سالمی ندارند و اگر دارند از آن بی بهره اند؛ لهم قلوب لا یفقهون بها. دیگرانی که همین نقص عظیم برایشان بس که “عقل شان به چشم شان است!”

همان دیگرانی که فقط مترصد عیبجویی و بدگویی از آدم هستند؛ آدم نادان فرمان و کنترل رفتارش را به دست پسند و سلیقه آنها می دهد!

به راستی که مولایمان چه نیکو فرمودند: هیچ حماقتی بزرگتر از تفاخر نیست! (لا حمقَ أعظمُ من الفخر)

به هرحال امروزه یکی از بزرگترین مصائب سبک زندگی ما ایرانی ها تفاخر است. می دانید که یک دست صدا ندارد پس اگر شما مخاطبین گرامی که اهل دانش و خرد هستید و دلسوز این فرهنگ، اصل تفاخر را پیوسته و مکرر و آشکارا تقبیح نکنید، این بازی های احمقانه با این همه اسراف و تبذیر، آسیب های جبران ناپذیری به فرهنگ و اقتصاد و سلامت اجتماعی جامعه ما می زند.