امام حسین (علیه السلام) فرمودند:
مَن جادَ سادَ، وَ مَن بَخِلَ رَذِلَ؛

هر که بخشندگی کند، سروری می یابد و هر که بخل ورزد، پست می شود.
موسوعة کلمات الامام الحسین(علیه السلام)، ص751
شرح حدیث:
گاهی انسان اسیر محبت و احسانِ کسی می شود.
گفته اند« اگر می خواهی امیر کسی شوی، به او احسان کن؛ یعنی نیکی و بخشش، سبب می شود کشش و محبّت در دل دیگری به وجود آید.
فریدون فرّخ فرشته نبود
ز مشک و ز عنبر سرشته نبود
به داد و دهش یافت آن نیکویی
تو داد و دهش کن، فریدون تویی(1)
اگر اهل بیت عصمت و طهارت(علیه السلام) محبوب دلها بودند، یکی از دلایل آن عطا و کرم و بزرگواری آنان بود. کسی را از در خا نه خود طرد نمی کردند، نیازمندی را از عطای خویش محروم نمی ساختند و خانه آنان محل امید محرومان و نیازمندان بود.
«بخل» یکی از صفات ناپسند است.
حرص به مال و ترس از زوال ثروت، انسان را بخیل می کند. در احادیث است که ریشه ی بخل، سوء ظن و بدگمانی به خداست؛ خدایی که فرموده بخشش کنید و از فقر و تهیدستی نترسید.
این درس بزرگ را از یاد نبریم که:
سیادت و سروری، در سایه ی بخشندگی است، و… بخل و حرص، انسان را فرومایه و حقیر می سازد.

پی نوشت:
1. گلستان، سعدی.
منبع: حکمت های حسینی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام حسین علیه السلام)، جواد محدثی، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ دوم(1390)