ابلیس که عالم بلکه از علماى رتبه ى اوّل بود و خیلى هم مى خواست منطقى صحبت کند، گفت:«خَلَقْتَنِى مِن نَّارٍ وَخَلَقْتَهُو مِن طِینٍ» مرا از آتش آفریدى و آدم را از گل.سوره ى اعراف، آیه ى ۱۲؛ سوره ى ص، آیه ى ۷۶٫

ملایکه هم به خلقت حضرت آدم ـ علیه السّلام ـ اشکال داشتند، ولى پرسیدند و جواب شنیدند، گفتند:«أَتَجْعَلُ فِیهَا مَن یُفْسِدُ فِیهَا» سوره ى بقره، آیه ى ۳۰٫آیا کسى را در روى زمین قرار مى دهى که فساد به پا کند؟

و خداوند فرمود:«إِنِّى أَعْلَمُ مَا لاَ تَعْلَمُونَ» من آن چه را که شما نمى دانید، مى دانم.سوره ى بقره، آیه ى ۳۰٫

کسى نبود به ابلیس بگوید که چرا به صورت جزم گفتى:«خَلَقْتَنِى مِن نَّارٍ وَخَلَقْتَهُو مِن طِینٍ» مرا از آتش آفریدى و آدم را از گِل.سوره ى اعراف، آیه ى ۱۲؛ سوره ى ص، آیه ى ۷۶٫

آیا روشنایى ظاهرى خود را دیدى و گفتى محال است که گل تیره و تاریک از تو اشرف باشد؟! حالا هم خیلى از مردم در دین و امور دینى اشکال مى کنند و خیال مى کنند که هیچ کس نمى تواند شبهات و پرسش هاى دینى و اعتقادى آن ها را جواب دهد و حلّ کند، بدون این که از اهلش سوءال کنند.

شیطان از خداوند متعال درخواست نمود که به جاى سجده بر آدم ـ علیه السّلام ـ چنان تو را عبادت کنم، که هیچ کس مثل آن، تو را عبادت نکرده باشد؛ ولى خداوند فرمود:

« إِنّى أُحِبُّ أَنْ أُطاعَ مِنْ حَیْثُ اُرید. » من دوست دارم آن گونه که مى خواهم، مرا اطاعت کنند. بحار الانوار، ج۲، ص۲۶۲؛ ج۱۱، ص۱۴۵؛ ج۶۰، ص۲۵۰؛ قصص الانبیاء راوندى، ص۴۳٫

شیطان با شش هزار سال عبادت( نهج البلاغه، ص۲۸۷؛ شرح نهج البلاغه ابن ابى الحدید، ج۱۳، ص۱۳۱؛ بحار الانوار، ج۶۰، ص۲۱۴؛ ج۱۴، ص۴۶۵٫) عاقبتش آن طور شد، آیا ما مى توانیم به خود مغرور شویم؟! به خدا پناه مى بریم!

منبع: کتاب در محضر حضرت آیت الله العظمی بهجت- جلد۱ / محمد حسین رخشاد