نوشیدنی های مفید برای رفع تشنگی در ماه رمضان
نوشیدنی های مفید برای رفع تشنگی در ماه رمضان/ روزه باعث پاکسازی بدن می شود
رفع عطش روزه داران در طول روز نکته مهمی است که با آب بسیار خوردن در سحر برطرف نمی شود.
به گزارش بسیج پرس؛ همه ساله همزمان با آغاز ماه مبارک رمضان برطرف کردن تشنگی و گرسنگی در طول روز به دغدغه مردم تبدیل می شود. اکثر مردم به دلیل اطلاع نداشتن از غذاها و میوه هایی که مانع تشنگی و گرسنگی می شود در طول روز دچار این مشکل می شوند. این در حالی است که ما اگر برخی از میوه ها و غذاهایی که پزشکان و متخصصان تغذیه در ماه رمضان توصیه می کنند استفاده کنیم در طول روز با مشکل تشنگی و گرسنگی مواجه نخواهیم شد لذا توجه به گفته های متخصصان تغذیه برای مصرف غذا و میوه های خاص در سحر و افطار از نکان قابل توجه ماه رمضان است که می تواند کمک شایانی در طول روز به ما کند. از طرفی با توجه به متقارن شدن این ماه با فصل تابستان و گرما و نیاز بدن به آب لازم است که روزه داران مطالبی را در خصوص عوامل رفع تشنگی در طول روز بدانند.
آثار و برکات ماه مبارک رمضان در کلام رهبر انقلاب
روزه ، سپر آتش ……. حدیث صحیح معتبر از پیغمبر اکرم (صلّیاللَّهعلیهوالهوسلّم) این است: «الصّوم جنّة من النّار»؛ روزه، سپر آتش است. از طرق اهل سنت هم همین مضمون با الفاظ مختلف نقل شده است؛ از جمله این لفظ: «الصّیام جنّة العبد المؤمن یوم القیامة کما یقی احدکم سلاحه فی الدّنیا»؛ همچنانکه شما در دنیا با سلاح و وسیلهی دفاعیِ خودتان از خود دفاع میکنید، در آخرت هم بهوسیلهی روزه از خودتان در مقابل تعرض آتش دوزخ دفاع میکنید. خصوصیت روزه چیست که تعبیر «جنّة من النّار» دربارهی آن بیان شده است؟ خصوصیت روزه عبارت است از کفّ نفس. روزه، مظهر کفّ نفس است؛ «و نهی النّفس عن الهوی». مظهر صبر در مقابل گناه و غلبهی مشتهیات، روزه است. لذا در روایات، ذیل آیهی شریفهی «واستعینوا بالصّبر و الصّلاة» صبر را به روزه تعبیر کردهاند. روزه، مظهر گذشت از خواستههاست. اگرچه زمانِ روزه محدود است - چند ساعت در روز، آن هم چند روز در سال - لیکن به صورت نمادین، یک حرکت اساسی برای انسان است. چرا؟ چون هواهای نفسانی و هوسها و مشتهیات و خواستهای نفس، همان مسیری است که انسان را به گناه میرساند. اینطور نیست که مشتهیات نفسانی با گناه ملازم و از یکدیگر اجتنابناپذیر باشند؛ نه، بعضی از مشتهیات نفسانی هم حلال است. اما اینکه انسان دهنهی نفس را بردارد، نفس خود را بیمهار و بیدهنه رها کند و اسیر مشتهیات آن شود، همان چیزی است که امیرالمؤمنین (علیهالصّلاةوالسّلام) در نهجالبلاغه فرمودند: «حمل علیها اهلها»؛ او را روی اسب سرکشی انداختهاند که دهنهی آن دست این شخص نیست و اسب سرکش هم او را میبرد به پرتگاه پرتاب میکند. هوای نفسانی انسان را به سمت گناهان میکِشد.
گناهان، صورت مُلکی عذاب الهی هستند؛ صورت دنیاییِ عذاب الهی هم همین گناهانند. اینکه در آیهی شریفه میفرماید: «انّ الّذین یأکلون اموال الیتامی ظلما انّما یأکلون فی بطونهم نارا» معنایش همین است؛ یعنی شما وقتی کسی را که مال یتیم میخورد، نگاه میکنید، ظاهر قضیه این است که مالی را بلعید و حرامی به کیسهی خود زد؛ اما باطن قضیه این است که او دارد در درونِ خودش آتش تعبیه میکند؛ این همان آتش جهنم است. کسی که لذت حرامی را در اینجا آزمایش میکند، این لذت، صورت ظاهر قضیه است؛ باطن قضیه در آن حیات واقعی آشکار میشود؛ آن جایی که پردههای اوهام از جلوی چشم انسان فرو میافتد و حقایق در مقابل او آشکار میشود؛ «هنالک تبلو کل نفس ما اسلفت». آن روز همین لذتِ اینجایی و دنیایی عبارت است از یک عذاب و شکنجهی دوزخی. آن روز، روزی است که واقعیات و حقایق، خود را آشکار میکنند - «هنالک تبلو کل نفس ما اسلفت» - و آنچه را که انسان انجام داده است، حقایق و بطون و ملکات آن در آنجا آشکار میشود. روح ما، ملکات ما و حقایق وجودی ما هم در آنجا خودش را نشان میدهد. مولوی میگوید: ای دریده پوستین یوسفان گرگ برخیزی از این خواب گران پنجهی درندهیی که یوسفها را در اینجا میدرد و انسانهای مظلوم را زیر پا له میکند، باطنش گرگ است؛ انسان نیست. این باطن در آنجا خودش را نشان میدهد و ظاهر میشود. ما نباید قیامت را فراموش کنیم؛ قیامت واقعهی عظیمی است. ما باید همیشه یاد قیامت را در ذهن خود داشته باشیم و از قیامت بترسیم.
تا دیر نشده به خواستههای مشروع شیعیان بحرین تن دهند
مرجع تقلید شیعیان گفت: حکام بحرین تا دیر نشده به راه صحیح بازگردند و به خواستههای مشروع شیعیان بحرین تن دهند و بیش از این تیشه به ریشۀ خود نزنند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، آیتالله ناصر مکارم شیرازی با صدور بیانیهای اقدام حکام بحرین در حمله به خانه آیتالله عیسی قاسم را محکوم کرد.
در بیانیه این مرجع تقلید آمده است: سرانجام حاکمان بحرین با پیروی کورکورانه از عربستان سعودی و آمریکا فاجعۀ تازهای در بحرین آفریدهاند و با حملۀ ناجوانمردانه به خانۀ عالم بزرگوار آیتالله شیخ عیسی قاسم و ربودن ایشان و کشتن و مجروح ساختن گروهی و دستگیری عدۀ زیادی صفحۀ سیاهِ تازهای بر پروندۀ اعمال شوم خود افزودند و بذر تنفر و خصومت را در همه جا پاشیدند.
در ادامه این بیانیه تصریحشده است: اینها فکر نمیکنند که دنبالهروی آنها از عربستان سعودی و آمریکا آنان را به سرنوشت شوم صدام و امثال او گرفتار خواهد کرد. تا دیر نشده به راه صحیح بازگردند و به خواستههای مشروع شیعیان بحرین تن دهند و بیش از این تیشه به ریشۀ خود نزنند.
احکام روزه (استفتائات روزه بر اساس فتوای مقام معظم رهبری)
سند ۲۰۳۰ کجا را نشانه گرفته است؟
این سند ۲۰۳۰ سازمان ملل و یونسکو و این حرفها، اینها چیزهایی نیست که جمهوری اسلامی بتواند شانهاش را زیر بار اینها بدهد و تسلیم اینها بشود. به چه مناسبت یک مجموعهی بهاصطلاح بینالمللیای -که قطعاً تحت نفوذ قدرتهای بزرگ دنیا است- این حق را داشته باشد که برای کشورهای مختلف، برای ملّتهای گوناگون، با تمدّنهای مختلف، با سوابق تاریخی و فرهنگی گوناگون، تکلیف معیّن کند که شما باید اینجوری عمل کنید؟ اصل کار، غلط است. (۱۳۹۶/۰۲/۱۷)
همان انگیزههایی که به کشورهای اسلامی فشار میآورند تا موضوعات جهاد و شهادت را از کتابهای درسی حذف کنند در داخل نیز استمرار پیدا میکنند و خود را بهصورت خردهسیاستهای فرهنگی نشان میدهند.(۱۳۹۶/۰۳/۰۳)
هفده اردیبهشت سال گذشته، رهبر انقلاب در دیدار با معلمان با اشاره به اینکه ما برای تربیت نسل آینده با حریفی به نام «نظام سلطهی بینالمللی» مواجه هستیم فرمودند: «ممکن است برخی تعجب کنند که چه ارتباطی میان آموزشوپرورش و «نظام سلطهی بینالمللی» وجود دارد، درحالیکه واقعیت این است که نظام سلطه برای نسل جوانِ ملتها بهویژه ملتِ ایران برنامه دارد.» ایشان به این موضوع هم تأکید کردند: «نظام سلطه میخواهد نسل آیندهی کشورها، نسلی باشند که فکر، فرهنگ، نگاه و سلیقهی مورد نظر او را در مسائل جهانی داشته باشند و در نهایت نخبگان، سیاستمداران و افراد تأثیرگذار همانگونه فکر و عمل کنند که او تمایل دارد.» بههمین دلیل، رهبر انقلاب موضوع آموزش و پرورش را طبق تصریح قانون اساسی، موضوعی «حاکمیتی» بیان فرمودند.
اغواگری نئولیبرال/ هدف سند ۲۰۳۰ چیست؟
اغواگری نئولیبرال/ هدف سند ۲۰۳۰ چیست؟
سند ۲۰۳۰ در مغایرت کامل با اهداف و آرمانهای انقلاب اسلامی استچرا که انقلاب اسلامی با آنچه که از سخنان رهبران آن میدانیم انفتاحی در تاریخ بود که قصد داشت مقولات الاهیاتی را در تمام حیات اجتماعی بشر وارد کند.
به گزارش عمارنامه، اکبر محمدی(دانشجوی جامعهشناسی دانشگاه تهران)
گویا امضای سند در پشت دربهای بسته و با مهر و موم محرمانه به یک اپیدمی در جمهوری اسلامی تبدیل شده است. سند 2030 که چشم انداز 15 سالهای را برای آموزش در کشور در نظر دارد جز از طریق همین پروسه به تصویب- اگر بتوان نام تصویب را برای آن در نظر گرفت- دنبال نشده است. سندی که باید الزامات عنصریترین حیات فرهنگی ما را مشخص کند و مجاری آن را برای اهداف فرهنگی بگشاید در یک وضعیت مبهم و نامشخص توسط تیمی در داخل و خارج تهیه و سپس بدون اینکه از مجاری قانونی خود عبور کند در مسیر اجرا گذاشته شده است. اما نکته سوال برانگیز این است که با وجود اسناد بالادستی بسیار همچون «سند تحول بنیادین آموزش و پرورش»، « سند نقشه جامع علمی کشور»، « نقشه مهندسی فرهنگی کشور» و … ،چرا مسئولان مربوط، به جدیت برنامه2030 یونسکو پیگیر اجرای آنها نیست؟ پذیرش و اجرای برنامههای سازمانهای بینالمللی نظیر برنامه آموزش2030 و درگیر شدن چهار وزارتخانه دولت تدبیر و امید با آن، در سکوت رسانهای و بدون شرح جزئیات و منافعی که از اجرای آن نصیب سیستم آموزشی کشور میشود، چه توجیهی دارد؟ درباب پاسخ به این مساله ما نیازی به چشم بندی، تاویل و یا روان کاوی شخصیت افراد نداریم! صرفا کافی است مقایسهای با دیگر اقدامات «قیّم مآبان» کشور داشته باشیم. چرا که امضای سند- که منافع و مصالح عمومی را باید در نظر بگیرد - در پشت دربهای بسته در این چند ساله به یک امر عادی و عرفی در قاموس سیاست و سیاست مداران ما تبدیل شده است و نتیجه آن نیز جز به تاراج رفتن سرمایه فرهنگی-اجتماعی و منافع ملی ما نمیباشد.
رهبر انقلاب: ابزار رسانهای جدید دو فرصت و یک خطر دارد
در دیدار مدیران و اساتید موسسه امام صادق(ع)
رهبر انقلاب: ابزار رسانهای جدید دو فرصت و یک خطر دارد
رهبر معظم انقلاب اسلامی دوشنبه (۱ خرداد) در دیدار جمعی از مدیران و اساتید مؤسّسه امام صادق ضمن تمجید از تلاشها و زحمات ارزنده حضرت آیتالله سبحانی در زمینه احیای کلام اسلامی، درباره توجه به علم کلام در سطح عمومی و ضرورت پاسخ به شبهات مطرح شده در فضای عمومی با استفاده از ابزار رسانهای جدید فرمودند: «…امروز شما ملاحظه کنید، هر انسانی که فرض کنید یک تبلت دستش باشد، با همه افکار و حرفهای انحرافی میتواند روبرو و مواجه بشود؛ حالا بهقدری که ظرفیّت دارد. با این نگاه به مسئله نگاه کنید که شما چقدر نقش میتوانید ایفا کنید. به نظر من این وسایل رسانهای جدید، هم یک فرصت است، هم یک خطر است؛ فرصت از دو نظر، خطر از یک جهت. خطر از اینجهت که ممکن است این حرفها و شُبههها، در ذهن جوانها و در ذهن غیرجوانها اثر بگذارد و اینها را منحرف کند؛ این جهت خطر است.امّا از دو جهت فرصت است: یکی اینکه ما مطّلع میشویم که چه شبهههایی وجود دارد. یکی از مشکلات کار ما این است که ما شبههها را نمیشناسیم. من میبینم خیلی از آقایان محترم خب با دانشجو مواجهاند، [امّا] آنچه در ذهن او و در دل او میگذرد را نمیدانند. ما به برکت فضای مجازی و این رسانه عظیم عمومی میتوانیم کشف کنیم که چه چیزهایی امروز مطرح است؛ این یک فرصت [است] که خب فرصت بسیار باارزشی است. فرصت دوّم هم این است که از همین طریق میتوانیم شبهه را برطرف کنیم و آن را ازاله کنیم. بنابراین اینکه گفت «هر عُسری دو یُسر همراهش است»، اینجا این تهدید دو فرصت همراه خودش دارد که از این دو فرصت باید حدّاکثر استفاده را کرد. بنابراین … ما کار و تلاشِ برای کلام را از سطح خواصّی نهاینکه کم بکنیم بلکه سطح عامّی و عمومی را هم حتماً مورد توجّه قرار بدهیم و این، کار اساسیای است که امروز لازم است انجام بگیرد.»
بایدها و نبایدهای روزهداری
مروری برخطبه شعبانیه رسول اکرم(ص) در فضیلت و اهمیت ماه مبارک رمضان
بایدها و نبایدهای روزهداریدر آخرين روزهاي ماه شعبان پیامبر رحمت، حضرت محمد (صلی الله علیه وآله) با ايراد خطبهاي نوراني، وظايف روزهداران را در ماه مبارك رمضان مشخص كردند. در اين خطبه فضايل و اهميت اين ماه شريف و بايدها و نبايدهاي آن تشریح شده است.
اي مردم!
ماه خدا با بركت و رحمت و آمرزش به سوي شما روی كرده است؛ ماهي كه نزد خدا، بهترين ماههاست و روزهايش بهترين روزها و شبهايش بهترين شبها و ساعتهايش بهترين ساعتهاست؛ ماهي كه در آن شما را به مهماني خدا دعوت كردهاند و شما در آن از اهل كرامت خدا شدهايد.
نفسهای شما در آن ثواب تسبيح و ذكر خدا دارد و خواب شما ثواب عبادت. اعمال شما در آن پذيرفته است و دعاهاي شما مستجاب، پس از پروردگار خويش با نيتهای راستين و دلهای پاك، بخواهيد كه توفيق روزه اين ماه و تلاوت قرآن در آن را به شما عنايت فرمايد. شقي و بدبخت، كسي است كه در اين ماه بزرگ، از آمرزش خدا بي بهره باشد.
دراين ماه با گرسنگي و تشنگيتان، گرسنگي و تشنگي روز قيامت را به ياد آوريد. به فقيران و درماندگان كمك و تصدق كنيد. به پيران و كهنسالان احترام و ارج بنهيد. به كودكانتان ملاطفت و مهرباني كنيد. با خويشاوندان ارتباط داشته باشيد. زبان خود را از گفتار ناشايست نگاه داريد. ديدگان خود را از ديدن ناروا و حرام بپوشانيد و گوشهای خود را از شنيدن آنچه نادرست است، بازداريد. با يتيمان مردم مهرباني كنيد تا بعداز شما با يتيمان شما مهرباني كنند. از گناهان خود به سوي خدا توبه و بازگشت كنيد. در اوقات نماز، دستهای خود را به دعا برداريد، زيرا كه وقت نماز، بهترين ساعتهاست و در اين اوقات، حق تعالي با رحمت، به بندگانش مي نگرد و اگر با او مناجات كنند، پاسخشان دهد و چنانچه او را ندا كنند لبيكشان گويد و اگر از او بخواهند عطا كند و چون او را بخوانند مستجابشان گرداند.
اي مردم!
جان هايتان در گرو اعمال شماست، پس با طلب آمرزش از خدا، آنها را از گرو خارج كنيد.
پشت شما از بار گناهان سنگين است، پس با طول دادن سجدهها، آنها را سبك گردانيد و بدانيد كه حق تعالي به عزت خود سوگند ياد كرده است كه نمازگزاران و سجدهكنندگان دراين ماه را عذاب نكند و در روز قيامت آنها را از آتش دوزخ درامان دارد.
اي مردم!
هر كه از شما روزه دارمؤمني را دراين ماه افطار دهد، نزد خدا پاداش بنده آزادكردن و آمرزش گناهان گذشتهاش را خواهد داشت. برخي از اصحاب گفتند: يا رسول الله! همه ما قادر به انجام آن نيستيم. حضرت فرمود: با افطار دادن روزهداران، از آتش جهنم بپرهيزيد، اگرچه به نصف دانه خرما و يا يك جرعه آب باشد.
اي مردم!
هر كه اخلاق خود را در اين ماه نيكو كند، از صراط، آسان بگذرد، آن روز كه قدمها، برآن بلغزد. هر كه دراين ماه كارهاي غلامان و مستخدمان خود را سبك گرداند، خدا در قيامت حساب او را آسان كند. هر كه در اين ماه از آزار رساندن به مردم خودداري كند، حق تعالي، روز قيامت، خشم خود را از او باز دارد. هر كه در اين ماه يتيم بيپدري را گرامي دارد، خدا او را در قيامت عزيز گرداند. هر كه در اين ماه صله رحم كند و با خويشان بپيوندد، خدا او را در قيامت به رحمت خود واصل گرداند و هر كه در اين ماه رابطهاش را با خويشان قطع كند، خداوند در قيامت رحمت خود را از او دريغ نمايد. هر كه در اين ماه نماز مستحبي بپا دارد، خداوند او را از آتش جهنم برهاند و كسي كه نماز واجبي بجا آورد، خداوند ثواب هفتاد نماز واجب در ماههای ديگر را به او عطا كند. هر كه در اين ماه بسيار بر من صلوات فرستد، خداوند كفه سبك اعمال او را سنگين گرداند. كسي كه در اين ماه يك آيه از قرآن تلاوت كند، ثواب كسي را دارد كه در ماههای ديگر قرآن را ختم كرده باشد.
اي مردم!
درهاي بهشت دراين ماه گشوده است. از پروردگار خود بخواهيد كه آنها را بر روي شما نبندد و درهاي جهنم دراين ماه بسته است، از خدا بخواهيد كه آنها را بر روي شما نگشايد. شياطين دراين ماه در غل و زنجيرند. از خدا بخواهيد كه آنها را بر شما مسلط نگرداند.
علي(ع) مي فرمايد: در اين حال از جا برخاسته و عرض كردم، اي پيامبر خدا! برترين اعمال در اين ماه چيست؟
حضرت فرمود: اي اباالحسن ! برترين اعمال در اين ماه پرهيز از محرمات است.
(وسایلالشیعه –کتاب روزه؛ بحارالانوار، ج 96، ص157)
روزه؛ عبادتی با آثار متنوع 1
آثار متنوع روزه در دنیا و آخرت
روزه به سبب آثاری که دارد از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. از همین رو پیامبر(ص) در حدیث قدسی نقل میکند: قَالَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى الصَّوْمُ لِي وَ أَنَا أَجْزِي بِه؛ خداوند تبارک و تعالی میفرماید: روزه براى من است و من پاداش آن را مىدهم. (من لا یحضره الفقیه ج 2 ، ص 75، ح 1773 - شبیه این حدیث در تهذیب الاحکام، تحقیق خرسان، ج 4، ص 152، ح 420)
بنابراین، باید آثار بسیاری برای روزه بر شمرد؛ زیرا پاداش الهی متعدد و متنوع است و چون خود خداوند پاداش کار روزه دار را به عهده گرفته است در این امر کوتاهی نمیکند؛ زیرا دانا و توانا و بخشندهای مطلق است و در کارش کم نمیگذارد. لذا روزه را باید خیر کثیر دانست؛ چنان که گفته شد. پیامبر(ص) میفرماید: مَنْ مَنَعَهُ الصَّوْمُ مِنْ طَعَامٍ يَشْتَهِيهِ كَانَ حَقّاً عَلَى اللَّهِ أَنْ يُطْعِمَهُ مِنْ طَعَامِ الْجَنَّةِ وَ يَسْقِيَهُ مِنْ شَرَابِهَا؛ كسى كه روزه او را از غذاهاى مورد علاقهاش باز دارد برخداست كه به او از غذاهاى بهشتى بخوراند و از شرابهاى بهشتى به او بنوشاند. (بحار الانوار، ج 40 ، ص 331 ، ح 13)
آن حضرت همچنین میفرماید: طُوبَى لِمَنْ ظَمَأَ، أَوْ جَاعَ لِلَّهِ، أُولَئِكَ الَّذِينَ يَشْبَعُونَ يَوْمَ الْقِيَامَة؛ خوشا به حال كسانى كه براى خدا گرسنه و تشنه شدهاند، اينان در روز قيامت سير مى شوند. (هدایة الامة الی احکام الائمة ج 4 ، ص 268 ، ح 9)
همچنین امام صادق(ع) میفرماید: لِلصَّائِمِ فَرْحَتَانِ فَرْحَةٌ عِنْدَ إِفْطَارِهِ وَ فَرْحَةٌ عِنْدَ لِقَاءِ رَبِّهِ؛ براى روزه دار دو سرور و خوشحالى است: 1. هنگام افطار؛ 2. هنگام دیدار پروردگارش در قیامت. (کافی، ج 4، ص 65، ح 15 - من لا یحضره الفقیه ج 2، ص 76، ح 1760)
همچنین حضرت محمد(ص) میفرماید: ان للجنهًْ بابا يدعى الريان لا يدخل منه الا الصائمون؛ براى بهشت درى است بنام (ريان) كه از آن فقط روزه داران وارد مىشوند. (معانی الاخبار ص 409، ح 90)
این آثار و برکات نشان میدهد که روزه خیر مطلق است؛ البته از جهاتی دیگر نیز روزه خیر کثیر و خیر مطلق است؛ زیرا آثار آن در همه ابعاد زندگی فردی و اجتماعی نمودار است و شخص با روزه داری چنان تاثیری در حوزه روان شناختی و جامعه شناختی به جا میگذارد که قابل سنجش با دیگر اعمال عبادی نیست. برخی از آثار متعدد و متنوع روزه در حوزه های گوناگون از نظر قرآن در ادامه تبیین میشود.
1. آثار بهداشتی و درمانی روزه: روزه دارای آثار بهداشتی برای شخص و جامعه است؛ زیرا شخص از نظر ظاهری و باطنی و نیز جسمی و روانی تحت تاثیر مستقیم آثار مثبت روزه قرار میگیرد. از نظر جسمی، با گرفتن روزه، نوعی پیشگیری را انجام میدهد تا گرفتار بیماریهای جسمی نشود. همچنین روزه نقش درمانی را به عهده دارد. از نظر علمی ثابت شده است که بسیاری از بیماریهای سخت درمان همچون سرطان با روزه درمان می شود؛ زیرا کاهش مواد غذایی اجازه نمی دهد تا سلول های سرطان رشد کنند، بلکه در فرآیندی از میان می روند. روزه همچنین در بهداشت و درمان بیماریهای روانی نقش بسزایی دارد. بسیاری از بیماریهای روانی از جمله اضطراب و نگرانیها با روزه درمان میشود؛ زیرا موجب میشود تا شخص به آرامش و اطمینانی دست یابد که از راه دیگر قابل دسترسی نیست. همان گونه که بیماریهای روانی مانند ناراحتی عصبی و اضطراب موجب بیماریهای جسمی چون زخم معده و مانند آنها میشود، روزه به سبب درمان بیماریهای روانی میتواند زمینه ساز درمان بیماریهای جسمی مرتبط با آن نیز باشد. از همین رو در روایت در تبیین آثار روزه آمده است: صوموا تصحوا؛ روزه بگیرید تا صحیح و سالم باشید. از نظر اسلام، روزه گرفتن موجب میشود تا بدن و جسم در مسیری قرار گیرد که رشد طبیعی داشته و عوامل بازدارنده کاهش یابد. از همین رو پیامبر(ص) روزه را عامل نمو و رشد طبیعی بدن دانسته و میفرماید: لِكُلِّ شَيْءٍ زَكَاةٌ وَ زَكَاةُ الْأَبْدَانِ الصِّيَام؛ براى هر چيزى زكاتى است و زكات بدنها روزه است. (من لا یحضره الفقیه ج 2، ص 75، ح 1774 – كافى، الاسلامیه، ج 4، ص 62، ح 2) باید توجه داشت که واژه زکات از زکو به معنای رشد و بالندگی است و اینکه انفاق مالی را زکات و موجب رشد و نمو مال دانستهاند، از آن روست که برخلاف ظاهر امر که با دادن مال و انفاق و صدقه آن، با کاهش و نقص مال مواجه هستیم، در باطن موجب ازدیاد و نیز برکت بالا میشود و مال انسان از این طریق رشد و نمو کرده و افزایش مییابد. همچنین بدن به ظاهر با روزه گرفتن از رشد و نمو می افتد، ولی در باطن موجب رشد و نمو بدن می شود و به رشد طبیعی سالم خود ادامه می دهد.
روزه؛ عبادتی با آثار متنوع
روزه، خیر مطلق
روزه از نظر قرآن برای انسان سالم و حاضر، خیر مطلق است؛ به این معنا که هر آن چیزی که از آثار روزه بر فرد و جامعه مترتب می شود، جز خیر و خوبی نیست که مناسب و سازگار با انسان و جامعه انسانی است و هیچ گونه بدی و شروری از روزه بر نمی آید تا انسان مجبور باشد به عنوان شر از آن اجتناب کند. از این رو خداوند می فرماید: واَن تَصُومُوا خَيرٌ لَكُم؛ و اینکه روزه بگیرید برای شما بهتر است. (بقره، آیه 184) البته کسی که مریض و یا مسافر است، بهتر است که روزه نگیرد؛ زیرا شرایط مریض و مسافر یک شرایط استثنایی است. (بقره، آیه 185)
باید توجه داشت وقتی در قرآن سخن از خیر است، در برابر شر به کار می رود؛ و مراد از خير، چيزى مانند عقل، عدل، فضل و هر چيز سودمند واقعی و سازگار با انسان است كه مورد رغبت همگانی نیز باشد؛ در فرهنگ قرآنی ضدّش شرّ دانسته شده است و گاه در کنار هم به کار میرود.
اینکه گفته شد روزه برای انسان سالم و حاضر – در برابر مسافر- خیر مطلق است، برای آن است که آثار بسیار متعدد و متنوعی برای روزه است که انسان نباید آن را از دست دهد و با بهانه جویی خود را از برکات روزه بویژه روزه ماه مبارک رمضان محروم کند.
البته گاه وقتی از خیر مطلق یا خیر مقید سخن گفته میشود، معنای دیگر مراد است؛ زیرا عالمان اسلامی در یک تقسیم بندی کلی خیر را به دو گونه خیر مطلق و خیر مقید تقسیمبندی کرده اند. خير «مطلق»، چيزى مانند عقل و عدل است كه در هر حال و نزد هر كسى مورد رغبت است؛ در حالی که خير و شرّ «مقيّد»، چیزی مانند مال است كه براى يكى خير و براى ديگرى شرّ است.
از نظر قرآن، روزه گرفتن برای انسان سالم و حاضر در وطن خود، از مصادیق خیر مطلق است به گونه ای که در همه حال برای شخص و جامعه مفید و سازنده است.
از نظر قرآن کسانی از خیر بهرهمند میشوند که مسلمان و مومن (بقره، آیه 103؛ توبه، آیه 88؛ انفال، آیه 70)، عاقل (قصص، آیه 60)، متقی( بقره، آیه 103؛ آل عمران، آیه 15)، اهل توکل(شوری، آیه 36)، دارای صبر همراه ایمان و عمل صالح (قصص، آیه 80)، اهل کار خیر و عمل صالح (همان)، اهل توبه (بقره، آیه 54)، اهل جهاد (توبه، آیه 88)، پندپذیر (نساء، آیه 66)، اهل وفای به عهد (نحل، آیه 95) و انسانی صالح (آل عمران، آیات 113 تا 115 و 198) باشند. البته از نظر قرآن، ابرار از خیر مطلق بهرهمند هستند (آل عمران، آیه 198)؛ زیرا آنان در مقام عالی قرار دارند و از مصادیق صالحان مطلق هستند.
در آیات قرآن آثاری برای بهرهمندان از خیر بیان شده که از جمله آنها میتوان به ایجاد اطمینان در افراد سست ایمان (حج، آیه 11)، برخورداری از هدایت ویژه الهی (انفال، آیه 23) و در نهایت دستیابی به رستگاری و فلاح(روم، آیه 38) اشاره کرد.