روزه، خیر مطلق
روزه از نظر قرآن برای انسان سالم و حاضر، خیر مطلق است؛ به این معنا که هر آن چیزی که از آثار روزه بر فرد و جامعه مترتب می شود، جز خیر و خوبی نیست که مناسب و سازگار با انسان و جامعه انسانی است و هیچ گونه بدی و شروری از روزه بر نمی آید تا انسان مجبور باشد به عنوان شر از آن اجتناب کند. از این رو خداوند می فرماید: واَن تَصُومُوا خَيرٌ لَكُم؛ و اینکه روزه بگیرید برای شما بهتر است. (بقره، آیه 184) البته کسی که مریض و یا مسافر است، بهتر است که روزه نگیرد؛ زیرا شرایط مریض و مسافر یک شرایط استثنایی است. (بقره، آیه 185)
باید توجه داشت وقتی در قرآن سخن از خیر است، در برابر شر به کار می رود؛ و مراد از خير، چيزى مانند عقل، عدل، فضل و هر چيز سودمند واقعی و سازگار با انسان است كه مورد رغبت همگانی نیز باشد؛ در فرهنگ قرآنی ضدّش شرّ دانسته شده است و گاه در کنار هم به کار می‌رود.
اینکه گفته شد روزه برای انسان سالم و حاضر – در برابر مسافر- خیر مطلق است، برای آن است که آثار بسیار متعدد و متنوعی برای روزه است که انسان نباید آن را از دست دهد و با بهانه جویی خود را از برکات روزه بویژه روزه ماه مبارک رمضان محروم کند.
البته گاه وقتی از خیر مطلق یا خیر مقید سخن گفته می‌شود، معنای دیگر مراد است؛ زیرا عالمان اسلامی در یک تقسیم بندی کلی خیر را به دو گونه خیر مطلق و خیر مقید تقسیم‌بندی کرده اند. خير «مطلق»، چيزى مانند عقل و عدل است كه در هر حال و نزد هر كسى مورد رغبت است؛ در حالی که خير و شرّ «مقيّد»، چیزی مانند مال است كه براى يكى خير و براى ديگرى شرّ است.
از نظر قرآن، روزه گرفتن برای انسان سالم و حاضر در وطن خود، از مصادیق خیر مطلق است به گونه ای که در همه حال برای شخص و جامعه مفید و سازنده است.
از نظر قرآن کسانی از خیر بهره‌مند می‌شوند که مسلمان و مومن (بقره، آیه 103؛ توبه، آیه 88؛ انفال، آیه 70)، عاقل (قصص، آیه 60)، متقی( بقره، آیه 103؛ آل عمران، آیه 15)، اهل توکل(شوری، آیه 36)، دارای صبر همراه ایمان و عمل صالح (قصص، آیه 80)، اهل کار خیر و عمل صالح (همان)، اهل توبه (بقره، آیه 54)، اهل جهاد (توبه، آیه 88)، پند‌پذیر (نساء، آیه 66)، اهل وفای به عهد (نحل، آیه 95) و انسانی صالح (آل عمران، آیات 113 تا 115 و 198) باشند. البته از نظر قرآن، ابرار از خیر مطلق بهره‌مند هستند (آل عمران، آیه 198)؛ زیرا آنان در مقام عالی قرار دارند و از مصادیق صالحان مطلق هستند.
در آیات قرآن آثاری برای بهره‌مندان از خیر بیان شده که از جمله آنها می‌توان به ایجاد اطمینان در افراد سست ایمان (حج، آیه 11)، برخورداری از هدایت ویژه الهی (انفال، آیه 23) و در نهایت دستیابی به رستگاری و فلاح(روم، آیه 38) اشاره کرد.