عوامل روزي بر:
عوامل روزي بر:
امام باقر(ع) فرمودند : «ان العبد ليذنب الذنب فيزوي عنه الرزق»
بنده گناه مي كند و به سبب آن روزي از او زده مي شود.
ديدگاه پيامبر راجع به عاملي كه روزي را از بين مي برد اين است كه ايشان فرمودند:
«هركه حقي از حقوق برادر مسلمان خود را پايمال كند، خداوند بركت روزي را بر او حرام گرداند مگر آن كه توبه كند».
امام صادق(ع) فرمودند: «كثرهُ السحت يمحق الرزق» ؛ حرامخواري زياد، روزي را مي برد.
حكم كسب درآمد حلال:
حكم كسب درآمد حلال:
رسول خدا(ص) فرمودند: «طلب الحلال فريضية علي كل مسلم و مسلمة»؛ كسب درآمد حلال بر هر مرد و زن مسلماني واجب است.
رسول خدا(ص) فرمودند: «طلب الحلال جهاد»؛ كار كردن براي كسب درآمد حلال جهاد است.
عوامل رساننده و افزاينده روزي:
عوامل رساننده و افزاينده روزي:
از ديدگاه معصومين عوامل فراواني ذكر شده كه باعث زيادشدن روزي مي شود:
امام صادق فرمودند:من حسن بره اهل بيته زيدفي رزقـه» ؛هركه باخـانـوادهي خود نيكوكار باشـد، روزيـش زيـادمي شود.
امام صادق(ع) در جايي ديگر فرمودند: « ان البر يزيده في الرزق»؛ نيكوكاري، روزي را زياد ميكند.
امام علي(ع) فرمودند: «والعسر ليفسد الاخلاق، التَّسهل يدرالارزاق»)؛
سختگيري، اخلاق را تباه ميكند، آسان گيري (براهل و عيال و معاملات) روزيها را سرازير مي كند.
امام باقر(ع) فرمودند: « الزكاه تزيد في الرزق»؛ زكات دادن روزي را زياد مي كند.
امام علي در جايـي ديگر فرمـودند:«من حسنت نيتـه، زيد في رزقه»
هر كه خـوش نيـت باشد، روزيـش زيـاد ميشود.
پيامبر اكرم فرمودند :« صدقه زياد بدهيد، تاخداوند به شما روزي بدهد».
ارزش تلاش براي روزي حلال:
ارزش تلاش براي روزي حلال:
طلب حلال در مقام جهاد:
اسلام كار را يك نوع جهاد در راه خدا مي داند.
پيامبر اكرم (ص) فرمودند:«كسي كه در راه كسب روزي حلال براي خانواده اش تلاش كند مجاهد و حركت كننده در راه خداست».
كسب حلال و شرافت:
كار و تلاش مشروع براي كسب روزي حلال هر چه كه باشد، باز موجب شرافت و كرامت انسان مي شود و بهتر از آن است كه انسان دست خويش را پيش از ديگران دراز كند و سربار آنان باشد.
پيامبر اكرم(ص) در اين باره فرمودند: «اگر انسان هيزم را بر پشت خويش حمل كند، بهتر از آن است كه دست گدائي پيش ديگران درازكند كه معلوم نيست، چيزي به او بدهند يا ندهند ».
كسب حلال بهترين عبادت:
از ديدگاه پيشوايان معصوم عليهم السلام اگر نيتها خالص باشد و كار از راه حلال صورت گيرد، همه كارهاي انسان رنگ الهي به خود مي گيرد و ارزشي غير قابل وصف پيدا ميكند.
رسول خدا (ص) ميفرمايد:«عبادت داراي هفتاد جزء است كه با فضيلتترين آنها طلب روزي حلال است».
معناي وسيع تر روزي:
معناي وسيع تر روزي:
روزي معني وسيعي دارد كه روزي هاي معنوي را نيز همانگونه كه بيان كرديم در بردارد، بلكه روزي اصلي همين روزي معنوي است، در دعاها تعبير به رزق در مورد روزيهاي معنوي بسيار به كار رفته است، در مورد حج ميگوئيم: اللهم ارزقني حج بيتك الحرام. در مورد توفيق اطاعت و دوري از معصيت آمده: اللهم ارزقني توفيق الطاعه و بعد المعصيه. در دعاهاي روزه ماه مبارك رمضان مي خوانيم:
« اللهم ارزقني فيه طاعه الخاشعين».
هدف اين است كه با تمام تلاش ها و كوشش ها باز به روشني مي بينيم دست ديگري نيز در كار است كه گاه نتيجه ي تلاش ها بر باد مي رود و گاه به عكس، تا مردم فراموش نكنند در پشت عالم اسباب، دست قدرت« مسبب الاسباب» كار مي كند.
قدرت خدا در روزي رساني:
قدرت خدا در روزي رساني:
از امام علي (ع) پرسيدند : اگر در خانه ي مردي را به رويش ببندند روزي او از كجا خواهد آمد؟ فرمود: از آن جايي كه مرگ او مي آيد.
همانگونه كه در آيهي «إن الله هوالرزاق ذوالقوة المتين »؛همانا خداوند روزي دهنده و صاحب قدرت محكم است، آمده است.
خداوند روزي رسان:
از امام علي (ع) پرسيدند كه چگونه خدا با فراواني انسانها به حسابشان رسيدگي ميكند؟ حضرت پاسخ دادند :
آن چنان كه با فراواني آنان روزيشان مي دهد! و باز پرسيدند: چگونه به حساب انسانها رسيدگي مي كند كه او را نمي بينند؟ فرمود: همان گونه كه آنان را روزي ميدهد و او را نميبينند.
قرآن تأكيد دارد كه انسانها روزي بخش خود را تنها خدا بدانند و از غير او تقاضا نكنند و به دنبال اين ايمان و توكل بر نيرو و تلاش و سعي خود متكي باشند همانگونه كه در ذيل آيهي: «هل من خالق غيرالله يرزقكم من السماء و الارض»
آيا خالقي غير از خدا وجود دارد كه شما را از آسمان و زمين روزي دهد.
«فابتغوا عندالله الرزق»تنها روزي را نزد خدا بجوئيد.
نقش تلاش انسانها در تقدير روزي:
نقش تلاش انسانها در تقدير روزي:
نبايد از آياتي كه در زمينه ي تقدير و اندازه گيري روزي به وسيله ي پروردگار آمده چنين استنباط كرد كه تلاشها و كوششها نقشي در اين زمينه ندارند و اينها را بهانهي تنبلي و فرار از زير بار مسئوليتها و مجاهدتها در مقياس فرد و اجتماع قرار داد، كه اين پندار بر ضد آيات فراواني از قرآن مجيد است كه سعي و كوشش را معيار موفقيتها شمرده است.
همانگونه كه در آيات قرآن آمده است :
«لئن شكرتم لأزدينكم »
هرگاه شكر نعمتها را به جا آورديد و آن را در مصرف واقعي صرف كنيد، نعمت را بر شما افزون مي كنم.
در جايي ديگر خداوند فرموده است كه مردم بايد همواره براي كسب روزي تلاش كنند:
«هو الذي جعل لكم الارض ذلولاً فامشوا في مناكبها و كلوا من رزقه».
او كسي است كه زمين را تسليم و خاضع در برابر شما قرار داد تا بر پشت آن راه برويد و از رزق آن استفاده كنيد.
معيار گستردگي و تنگي روزي:
معيار گستردگي و تنگي روزي:
هرگز نبايد تصور كرد كه وسعت رزق دليل بر محبت خداوند و يا تنگي معشيت دليل بر خشم و غضب او است، زيرا خداوندگاه انسان را به وسعت روزي آزمايش ميكند و اموال سرشاري در اختيارش قرار مي دهد و گاه با تنگي معيشت ميزان مقاومت و پايمردي او را روشن ميسازد و آنها را از اين طريق پرورش ميدهد.
سرمايه و ثروت، گاهي زمينه ساز فساد و گناه مي شود، زيرا وقتي انسانها خود را بي نياز از خداوند ميبينند، طغيان مي كنند. «إن الانسان ليطغي أن رءاه استغني؛ همانا انسان طغيان ميكند، زيرا خود را بي نياز ميبيند، گاهي ثروت مايه بلا و عذاب جان صاحبان آنهاست و هر گونه آرامش واستراحت را از آنها ميگيرد. چنانچه قرآن كريم در اين باره مي فرمايد :
«فلا تعجبك اموالهم و لا اولادهم انما يريدالله ليعذبهم بها في الحياه الدنيا و تزهق انفسهم و هم كافرون».
فزوني اموال و اولاد آنها تو را در شگفت فرو نبرد، خدا خواهد آنان را به اين وسيله در زندگي دنيا مجازات كند و در حال كفر بميراند. در جايي ديگر خداوند در قرآن كريم ميفرمايد:
«ايحسبون انما نمدهم به من مال و بنين نسارع لهم في الخيرات بل لا يشعرون))
آيا آنان چنين ميپندارند كه امـوال و فرزنـداني را كه به آنها داديـم براي ايـن است كه درهـاي خيـرات را به رويـشان بگشائيـم، چنين نيـست آنهـا نمي فهمند».