اولیاء خدا در زهد بی‌نظیرند، بارز آن‌ها مولی‌الموالی، امیرالمؤمنین(ع) است. امّا همین زاهدین عالم در اینکه دنیا را هم یک دنیای بسیار مرفّهی کنند، بی‌نظیر هستند. نمونه آن باز امیرالمؤمنین(ع) و چاه‌ها و نخلستان‌هایی است که درست کردند. مقداد می‌گوید: وقتی حضرت چاه می‌زدند، به محض اینکه بالا می‌آمدند و هنوز به تعبیری گل و لای آن چاه در سر و روی آن حضرت بود، می‌فرمودند: قلم و ورق بیاورید و شروع به وقف کردن می‌کردند. مقداد از حضرت سؤال کرد: آقا! دلیلش چیست که شما این همه چاه و نخلستان درست می‌کنید؟ - خوب دقّت کنید، نکته عجیبی است - تاریخ الدمشقیّه می‌نویسد: امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: می‌خواهم بگویم دین، رفاه شما را هم در دنیا قرار داده است، «رَبَّنا آتِنا فِی الدُّنْیا حَسَنَةً».

ولی خودشان چه؟ زهّاد عالم خودشان کم مصرف می‌کنند، امّا این‌طور نیست که به همه بگویند: باید یک گوشه بنشینید و دنیا را به غیر بسپارید. آن‌ها خودشان کم مصرف می‌کنند، امّا دنیا را هم حسنه می‌کنند. برای اینکه آن رفاه باشد که همه استفاده کنند و دیگر دزدی، اختلاس و گناهان دیگر پیش نیاید و در آخر اینکه رفاه باشد برای بهتر عبادت کردن!

این قانون هشت ساعت کار که تبیین می‌شود، در روایات است. می‌فرمایند: هشت ساعت کار (منتها کار مفید)، هشت ساعت عبادت، هشت ساعت رسیدن به خانواده و استراحت و … . امّا همان‌طور که تأکید کردم منظور از هشت ساعت کار، کار مفید است؛ نه هشت ساعتی که نعوذبالله ساعاتش به هدر برود.

منتها مهم این است که در عالم، کار می‌کنند برای کار! که این غلط است. در اسلام کار می‌کند برای اینکه رفاه باشد تا خوب عبادت کند و بنده پروردگار عالم باشد.

لذا یکی از خصوصیّات زهّاد عالم این است: رفاه را برای دیگران فراهم می‌کنند تا آن‌ها را به بندگی پروردگار عالم وصل کنند. به تعبیری دغدغه نداشته باشند. چون «إنَّ الناسَ عَبیدُ الدُّنیا». یک طور نشود که فکر و ذکرشان دنیا شود، بعد آن‌وقت مدام برای دنیا بدوند و آخرت، بندگی و عبادت پروردگار عالم را یادشان برود.

پس این ‌طور نیست که دنیا را برای دنیا بخواهند، دنیای حسنه و رفاه می‌خواهند، امّا فرقشان با دیگران این است که این‌ها دنیای حسنه و رفاه را برای بندگی پروردگار عالم می‌خواهند که اگر کسی بتواند در زهد به آن برسد که درجات اعلی است. امّا چون عموم مردم هستند، می‌خواهند برای اینکه انسان را با این رفاه به بندگی خدا برسانند و طاعت پروردگار عالم به وجود بیاید. فلذا علم مصداق همین قضیّه می‌شود.

صفحات: 1· 2