بيشتر مشكلات و بيماري‌هايي كه در ماه رمضان گريبان روزه‌داران را مي‌گيرد، ناشي از تغذيه ناصحيح هنگام افطار و سحر است. پزشكان توصيه مي‌كنند انتخاب نوع مايعات هنگام افطار مي‌تواند ما را براي يك روزه‌داري نشاط‌انگيز و سالم كمك كند. در ساعات افطار آب مورد نياز بدن را از 3 طريق تامين كنيد. مصرف آب و مايعاتي چون شير، دوغ كم‌چرب، آبميوه تازه، شربت كم‌شيرين آبليمو يا خاكشير و چاي كمرنگ را در اولويت قرار دهيد. مصرف غذاهاي آبدار مانند انواع سوپ جو، آش دوغ، آش ماست، انواع خورش سبزي و خوراك‌هاي آبدار كم‌نمك را در ساعات ميان افطار تا سحر بگنجانيد و از مصرف ميوه و سبزيجات غافل نشويد.
بهترين دما براي آب و نوشيدني‌ها بين 5 تا 6 درجه سانتي‌گراد است. گرچه با نوشيدن آب يخ خصوصا در شروع افطار لحظه‌اي احساس فوق‌العاده پيدا خواهيد كرد، ولي عطش شما برطرف نخواهد شد و حتي تشنگي شما بيشتر هم مي‌شود، اما علت چيست؟ دماي بدن با نوشيدن آب يخ به كمتر از دماي طبيعي يعني كمتر از 37 درجه سانتي‌گراد مي‌رسد بنابراين براي آن كه بدن به دماي طبيعي بازگردد مجدد خود را گرم كرده و شما دچار آشفتگي، عطش و مصرف دوباره آب خواهيد شد. حال اگر شما به نوشيدن پياپي آب ادامه دهيد معده شما بيش از اندازه حجيم و همين عامل مي‌تواند سبب سنگيني معده و مشكلات گوارشي شود. از طرف ديگر كليه‌ها نيز تحت فشار مضاعفي قرار گرفته و ممكن است مسموميت ناشي از مصرف آب زياد عارض شود.
وسط غذا آب نخوريد

مصرف آب يا مايعاتي چون دوغ يا نوشابه در وسط غذا مي‌تواند با رقيق كردن اسيد معده كارايي اين عضو را دچار اختلال كرده و غذا هضم نشده از معده تخليه شود. اين غذا به دليل آبكي بودن توقف كوتاهي در روده‌ها داشته و جذب مواد مغذي به خوبي انجام نخواهد گرفت. از سوي ديگر مصرف آب در ميان غذا مي‌تواند معده را حجيم و تمايل فرد را به مصرف غذا كاهش داده و فرد را در ساعات روزه‌داري دچار گرسنگي شديد سازد. نكته ديگر آن كه اگر معده از غذاي آبكي پر شود احتمال برگشت غذا از معده به مري زياد شده و فرد دچار سوزش سر دل يا همان ريفلاكس معده مي‌شود. بنابراين بهتر است آب را قبل از غذا يا مدتي بعد از غذا بنوشيد.
از مصرف غذاهاي تند و محرك بپرهيزيد

غذاهاي تندي كه حاوي فلفل و ديگر ادويه‌جات هستند به دليل طبع گرم و عرق‌زا بودن مي‌توانند خون را به سطح بدن هدايت كرده و باعث تعريق و دفع بيشتر آب خصوصا در ساعات روزه‌داري شوند. از طرفي به دليل آن كه همراه با عرق، عناصري چون سديم و برخي مواد ضروري بدن دفع مي‌شود، اختلال قابل توجهي در تعادل آب و املاح بدن ايجاد خواهد شد. بنابراين از مصرف غذاهاي حاوي ادويه‌جات تند و همچنين نوشيدني‌هاي محرك مانند چاي دارچين، چاي هل و نوشابه‌هاي كولا‌دار و برخي جوشانده‌هاي گياهي خصوصا در زمان سحر خودداري كنيد.
در ضمن اگر دريافت آب بيش از نياز بدن باشد بر مقدار آب ميان‌بافتي افزوده شده و اندام‌ها دچار تورم مي‌شوند. اين حالت معمولا در مصرف‌كنندگان داروهاي كورتوني، خانم‌هاي باردار، بيماران كليوي يا كساني كه غذاهاي شور مي‌خورند بيشتر ديده مي‌شود، بنابراين بهتر است براي خوردن سحري كمي زودتر از خواب بيدار شده و در فواصل معيني از مايعات، ميوه و سبزيجات فيبري آبدار يا غذاهاي نشاسته‌اي چون برنج، نان و ماكاروني استفاده كنيد. اين تركيبات مي‌توانند مانند يك اسفنج تا حدودي آب را در خود ذخيره و بتدريج به بدن برسانند.
نوشيدني‌هاي مفيد را انتخاب كنيد

شير و عسل: مصرف اين نوشيدني در زمان افطار مي‌تواند ضعف، خستگي و بي‌حالي شما را به سرعت رفع و مواد مغذي زيادي را به بدنتان برساند. بهتر است اين نوشيدني را به صورت خانگي تهيه و از افزودن موم عسل به آن خودداري كنيد. زيرا موم جذب ريزمغذي‌هايي چون كلسيم شير را كاهش مي‌دهد. عسل با قند و شكر كالري يكساني دارد، پس در مصرف آن محتاط باشيد.
شير و آبميوه: اين نوشيدني تركيبي مي‌تواند تا حدودي آهن و كلسيم بدن را تامين كند. از همه مهم‌تر به دليل آن كه ميوه‌ها سرشار از ويتامين C هستند مي‌توانند قدرت جذب اين دو عنصر را در بدن افزايش دهند. اين نوشيدني را در خانه تهيه و مصرف آبميوه‌هاي صنعتي را به حداقل برسانيد.
شير و قهوه: برخي افراد به دليل طعم ناخوشايند شير آن را با چاي، قهوه، كاكائو و… مخلوط مي‌كنند، اما بايد بدانيد كه اين مواد به دليل اگزالات بالايي كه دارند بر اثر تركيب با شير مانع جذب كلسيم شيرشده و احتمال دارد كار كليه را مضاعف كند. بنابراين نوشيدن شير ساده را خصوصا در اين ماه كه فاصله ميان افطار تا سحر كوتاه و مصرف لبنيات به حداقل مي‌رسد در اولويت قرار دهيد.
شكلات داغ (هات‌چاكلت): اين روزها شاهد نسل جديد يك نوشيدني صنعتي به نام شكلات داغ در سفره افطار هستيم. اين نوشيدني بسيار شيرين و يبوست‌آور بوده و براي افرادي كه مشكل معده دارند و مدام ترش مي‌كنند مناسب نيست. اين نوشيدني قدري اعتيادآور بوده و اگر به طور مداوم مصرف نشود فرد را دچار خستگي و بي‌حالي مي‌كند.
چاي و آبليمو: مقدار كم آبليمو مي‌تواند ميزان مواد آنتي اكسيدان چاي را افزايش داده و براي تخريب راديكال‌هاي مضر بدن مناسب باشد، اما مصرف بيش از حد آبليمو طعم چاي را عوض كرده و در جذب آنتي‌اكسيدان‌هاي چاي اختلال ايجاد خواهد كرد و با افزايش ميزان ادرار، كم‌آبي بدن را در ساعات روزه‌داري تشديد مي‌كند.
شربت سكنجبين: اين شربت را در زمان افطار بنوشيد. شربت سكنجبين اگر با يخ و خيار رنده شده مخلوط شود بلافاصله تشنگي را رفع و التهاب ناشي از گرما را كاهش مي‌دهد. اين شربت در بريدن صفرا شهرت فراواني داشته و بايد كم شكر تهيه شود.
شربت خاكشير و تخم شربتي: اين شربت را در زمان سحر بنوشيد. دانه‌هاي خاكشير و تخم شربتي وقتي در مجاورت آب قرار گيرند مي‌توانند چندين برابر وزن خود آب جذب كرده و متورم شوند. در نتيجه وقتي بدن در ساعات روزه‌داري به تعريق افتد بدن از ذخيره آب آنها استفاده مي‌كند. اين شربت‌ها طبع خنكي داشته و از سرگيجه، سردرد، بي‌حالي و تهوع ناشي از روزه مي‌كاهد. بهترين نوشيدني براي شروع افطار يك ليوان آب ولرم با 2 تا 3 عدد خرماست.