معیار ارتباط پرستاران با بیماران
معیار ارتباط پرستاران با بیماران
انسان موجودی کمالجو و تعالیپذیر است. کمال آدمی، بر اثر درست به انجام رساندن روابطی است که در پی میآید:
1. رابطه انسان با خود: به این معنا که آدمی خود را بشناسد، ارزشها و استعددهای بالقوه و خدادادی خود را تشخیص دهد، هدف از خلقت و فلسفه وجودی خود را مطالعه و بررسی کند تا در نتیجه، به قدر و قیمت واقعی گوهر وجود خویش آگاه شود.
2. رابطه انسان با خدا: فلسفه خلقت، کمال نهایی انسان وتقرب به پروردگار است و این مهم، تنها از راه شناخت خداوند و پیمودن راههای تقرب به درگاه خالق متعال فراهم است.
3. رابطه انسان با دیگران: انسان موجودی اجتماعی است و بسیاری افراد، این ویژگی را جزو خصوصیات ذاتی و طبیعی او و او را موجودی مدنیبالطبع به شمار میآورند. برخی از نظریهپردازان علوم اجتماعی، این خصیصه را معلول نیازهای گوناگون آدمی میدانند و میگویند: نیازهای او با توجه به استعدادهای مختلف وی، با معاشرت، تبادل افکار و برقراری رابطه نیکو با همنوعان در یک اجتماع، سامان مییابد. در دیدگاه اسلامی، جامعه و روابط انسانی رنگ الهی و عبادی به خود میگیرد و جنبههای گوناگون رفتار آدمی، به منظور رسیدن به هدف غایی آفرینش که کمال مطلوب است، معنا و مفهوم مییابد. بر این مبنا، جامعه و روابط متنوع آن، صحنه آزمون الهی است و انسان در این صحنه میتواند با ایجاد روابط صحیح و انسانی با همنوعان خود، صفتهای نیکوی مورد توجه و رضایت حق تعالی را در خود پرورش دهد. بنابراین، آنچه دراخلاق پرستاری اهمیت دارد، رنگ الهی زدن به کارها و اصلاح روابط خود با بیماران، بر اساس آموزههای دینی است. معیار روابط انسان با دیگران، این است که آدمی رفتار خود را با مردم نیکو کند، انصاف و مدارا را رعایت کند و آنچه برای خود میپسندد، برای همگان نیز بخواهد. امیرمؤمنین علی علیهالسلام در وصیت خود به امام حسن مجتبی علیهالسلام ، از این معیار کلی چنین یاد مینماید:
اِجعَل نَفسَکَ مِیزانا فیما بَینَکَ وَ بَینَ غَیرِکَ فأَحْبِبَ لِغَیرِکَ ما تُحِبُّ لِنفسکَ واکْرَهْ لَهُ ما تَکْرَهُ لَها ولا تَظْلِمْ کما لاتُحِبُّ أَن تُظْلَمُ و أَحْسِنْ کما تُحِبُّ أَنْ یُحسَنَ الَیْکَ.
خویشتن را در میان خود و دیگران میزان قرار ده. آنچه را برای خود میخواهی، برای دیگران بخواه و آنچه را برای خود خوش نمیداری، برای دیگران نیز خوش ندار. به کسی ستم نکن، چنانکه دوست نداری به تو ستم شود و نیکی کن، همان گونه که دوست داری به تو نیکی شود.
بنابراین، پرستاران با در نظر گرفتن این معیار تعیین کننده، بیماران را جزئی از وجود خویش به حساب میآورند و به گونهای با آنان رفتار میکنند که دوست میدارند با خودشان همان گونه رفتار شود.