«رمضان» آغاز شده است. ماهی که بی شک ایجاد و رشد تقوا در انسان مسلمان، مهمترین هدف آن قملداد می شود. در تفکر دینی اسلامی اما، تقوا محدود و محصور به حوزه فردی نیست و لزوم امتداد این خصیصه بزرگ در عرصه هایی غیر فردی همچون سیاست، مورد تاکید قرار گرفته است. در فضای کنونی سیاسی کشور که رقابتها، چالشها، و سیاست ورزی درست در میان مسولین و کنشگران سیاسی، گاه جای خود را به تهمت، نبود صداقت، فریب افکار عمومی و… میدهد، به نظر میرسد لزوم تبیین برخی شاخصه های عملی تقوای سیاسی آن هم در آستانه ماه خدا ضروری است:
صداقت در گفتار و کردار:
بی صداقتی در مسولان و دولتمردان در یک جامعه دینی یعنی ایجاد و رشد بی اعتمادی در توده مردم. روحیه ناپسند «نفاق»از نتایج نبود همین ویژگی است. از مهمترین مصادیق این شاخصه وعده دادن های بی مبنا و بی تعهدی نسبت به اجرای آنها، عدم صراحت در گفتار و استفاده از طعنه و کنایه در بیان موضوعات است.
پرهیز از ایجاد یاس در جامعه:
مسول دغدغه مند در جامعه دینی ولایی، حتی اگر فضا را منفی ارزیابی کند، از پراکندن ناامیدی در جامعه پرهیز دارد. تلاش برای مدیریت افکار عمومی در این جهت که برای مثال«در صورت فلان شرایط کشور با جنگ مواجه خواهدشد»، «آینده نظام در صورت عمل نکردن به فلان موضوع با ابهام روبرو خواهد شد» و مواردی از این قبیل از مصادیق یاس پراکنی و موج سواری بر افکار عمومی است.
محوریت منافع ملی و ارکان هویتی انقلاب اسلامی:
حفظ عزت و استقلال ملی و ارکان هویتی انقلاب اسلامی قطعا باید از شاخصه های مسول طراز انقلاب اسلامی باشد. رقابتهای جناحی در صورت حذف این شاخصه هیچ موضوعیتی نخواهند داشت. آنچه که در شرایط کنونی کشور اولویت دارد در واقع تعیین نسبت مسولان با هویت انقلابی و یا ضدانقلابی به مثابه معیاری برای سنجش تقوای سیاسی است.
پرهیز از قطبی سازی جامعه:
قطبی سازی به معنای هضم واقعیتهای سیاسی اجتماعی متکثر جامعه و تقلیل آنها به دو قطب خیر و شر است.سازندگان دو قطبی ها همواره خود را در محور خیر و مخالفین و منتقدین را در محور شر به تصویر می کشند و از این طریق سعی میکنند تا سایرین را به تعیین نسبت با اقطاب موجود وادارند و تصور وجود هر نوع قطب سومی را از اساس بی پایه نشان دهند. این، قطعا مصداقی بزرگ از بی تقوایی سیاسی در جامعه دینی است.
برخورد معقول و مقبول با منتقدان:
در تفکر دینی علوی، منتقدان باید نزدیک ترین فرد به مسولین باشند. منتقد در واقع خیرخواه مسول است. از این رو پرهیز از برچسب زنی بر منتقدان و تخریب آنها تحت عناوین مختلف نوعی از شاخصه های تقوای سیاسی محسوب میشود.
پرهیز از بیان و اشاعه سخنان غیر مستند:
«برهان محوری» و «قول سدید» شیوه مطلوب دینی قرآن در بیان گفتار است. بنابراین طبیعی است که بیان سخنان سست بنیاد و بی پایه و صرفا مبتنی بر تبلیغات و عملیات روانی امری مذموم در تفکر دینی در حوزه سیاسی به شمار می رود.
پرهیز از ماکیاولیسم دینی:
سیاسیون در جامعه ی برآمده از هویت انقلاب اسلامی، نمیتوانند به بهانه تحقق و کسب اهداف مطلوب، اصول، اخلاق، ارزشها و آرمانهای اساسی جامعه دینی انقلابی را زیر پا بگذارند. تقوای سیاسی متکی بر تناسب وسایل و اهداف است و از این رو ، اخلاق دوآلیستی (تقسیم بندی اخلاق به اخلاق فردی و سیاسی) در سیاست ورزی دینی محلی از اعراب ندارد.
محمد عبدالهی