عوامل فقر

بي توجهي به نيازمندان :
خداوند عالم را بهم پيوسته و موجودات را محتاج به يكديگر آفريده است، انسان‌ها نيازمند يكديگرند و بر يكديگر حق وحقوقي دارند، وقتي كسي ثروتمند مي شود بايد به ديگران توجه كند و نياز آنها را برآورد.
رسول خدا(ص) فرمودند: «كسي كه نعمتش افزون مي شود نياز مردمان نيز به او فراوان مي‌شود، اگر نياز آنها را برآورد نعمت‌هاي فراوان ديگري به او مي‌رسد، ولي اگر اين كار را نكند، آن چه را دارد از دست مي‌دهد».

عوامل فقر

نفرين پدر و مادر:
همانطور كه نيكي به پدر و مادر انسان را ثروتمند و عاقبت به خير مي‌كند، آزار و رنجاندن آنها سبب فقر و تهيدستي مي شود، بي شك نفرين آنها دامن انسان را مي‌گيرد و باعث ذلت و خواري و فقر مي‌گردد.
رسول خدا(ص) مي فرمايد:«از نفرين پدر و مادر دوري كنيد، زيرا به طورحتم به اجابت مي‌رسد و تأثير نفرين آن‌ها از شمشير برنده‌تر است».
حضرت كاظم در بيان آثار نارضايتي و عقوق والدين مي‌فرمايد: «العقوق يعقب القله و يؤدي الي الذله»؛ عقوق والدين كمي و تنگ دستي را به دنبال دارد و انسان را به ذلت وخواري مي‌كشاند.

عوامل فقر

تحقير نعمت‌ها :
نبايد به كوچك بودن و كم بودن نعمت نگاه كرد، بلكه بايد به فرستنده و عطاكننده‌ي آن نگريست، گاهي شخص بزرگي تنها يك كتاب را به انسان هديه مي‌كند ولي انسان تا آخر عمر از آن محافظت مي‌كند و آن را گرامي و سبب افتخار مي‌داند. چه بسا نعمت‌هاي كوچكي كه سبب و راهي به نعمت‌هاي بزرگ مي‌شود و بي توجهي و بي ارزش دانستن آنها محروميت مي‌آورد.
امام رضا(ع) مي‌فرمايند: «لاتستقلوا قليل الرزق فتحرموا كثيره» رزق و روزي كم راناچيز مي‌شماريد، زيرا اين كار شما را از نعمت‌هاي فراوان محروم مي سازد.

عوامل فقر

تنبلي، كسالت و تن پروري:
يكي از عوامل فقر وتنگدستي، تنبلي و تن پروري است، وقتي انسان از قدرت جسمي و فكري خود بهره نگيرد و بيشتر به فكر خورد و خوراك و استراحت و خوش گذاراني باشد، بايد منتظر نيازمندي و نداري باشد.
اميرالمومنان علي (ع) مي فرمايد:« هنگامي كه كسالت و ناتواني با هم پيوند مي خورند، نتيجه‌ي اين پيوند فقر و تنگدستي است»

عوامل فقر

ظلم و ستم :
دنيا خانه مكافات عمل است، هرچه را انجام مي دهيم به خودمان بر مي گردد، ظلم و ستم زودتر از هر چيزي در سرنوشت انسان تأثير گذار است.
اميرالمؤمنان علي(ع) مي فرمايند:«‌در ظلم كردن همين بس كه نعمت‌ها را از انسان دور مي‌كند، ظلم قدم‌ها را مي‌لغزاند، ملت‌ها را نابود ساخته و نعمت‌ها را سلب مي كند».
امام صادق(ع) نيز مي فرمايند:«از جمله گناهاني كه نعمت‌ها را دگرگون مي‌سازد، ستم و سركشي است».

عوامل فقر

 درخواست از ديگران :
يكي از عوامـل فقر اين است كه انسان خداي متعال را فرامـوش كند و تصـور كند كه
ديگران بدون خواست خداوند مي توانند حاجت او را برآورند، خداوند اين گونه افراد را به همان كسي واگذار مي كند كه اميد دارند و ديگر ياري خويش را از آنان دريغ مي كند.
اميرالمؤمنان علي (ع) مي فرمايند:« درخواست از ديگران كليد فقر است و روزي را نابود مي كند».
در سخني از رسول اكرم در اين باره آمده است كه ايشان فرمودند:« هركس درخواهش را به روي خويش بگشايد، خداوند نيز در فقر را به سوي او باز مي كند».
پيامبر اكرم (ص) در سخن زيباي ديگري مي فرمايند:« هركس اظهار نياز به ديگران نكند، خداوند بي نيازش مي كند، هركس خود را از حرام باز دارد خداوند او را پاك مي گرداند، هركس از خدا مسألت كند، عطايش مي كند و هر كسي كه در سؤال و درخواست را به روي خود بازكند، خدا در هفتاد نوع فقر را به روي او مي گشايد كه كوچكترين آنها با هيچ چيزي بسته نمي‌شود».

عوامل فقر

تظاهر به فقر:
برخي افراد در هر سخن و صحبتي خويش را فقير و تهي دست جلوه مي‌دهند، اين رفتار ناپسند خود ناسپاسي در پيشگاه الهي است، بلكه جلوه اي از زشت ترين درويي‌ها است.
پيامبر اكرم (ص) مي فرمايند: «من تفاقر افتقر»؛ كسي كه خود را به فقرو تهي دستي بزند، فقير و نيازمند مي‌شود.
اميرالمؤمنان علي(ع) مي فرمايند:« تظاهر به فقر، سبب فقر مي شود».

عوامل فقر

ربا :
از عوامل ديگر فقر ربا خوردن است، خداوند بركت را از سود به دست آمده از معامله و قرض ربوي، برداشته است.
عثمان به عيسي نقل مي كند شخصي به امام صادق عرض كرد: خداوند در قرآن كريم مي‌فرمايد: يمحق الله الربا و يربي الصدقات؛ خداوند ربا را نابود كرد، ولي صدقات را زياد مي‌كند». ولي مي‌بينيم كه بعضي ربا مي خورند و اموالشان به ظاهر زياد مي شود. امام در پاسخ فرمودند: «چه نابودي از اين بالاتر كه يك درهم ربا دين انسان را نابود مي‌كند و اگر توبه كند، باز هم اموالش از بين رفته و نابود مي‌شود»

عوامل فقر

احتكار :
پيامبر اكرم(ص) مي فرمايند:«‌هركس كالاي مسلمانان را احتكار كند، خداوند متعال او را به جذام مبتلا كرده و از جهت مالي نيز ورشكسته مي شود»

عوامل فقر

اسراف :
اسراف يعني خارج شدن از مسير طبيعي، هنگامي كه نعمت‌ها را در غير مسير آن به كار بگيريم رشد نمي‌كند، بلكه به سوي زوال پيش مي رود.
اميرالمؤمنين علي (ع) مي فرمايند:« اسراف سبب فقر و نيازمندي است و ميانه روي باعث بي نيازي مي شود».