آثار کفران و ناسپاسی

* خروج از دایره توحید
خداوند در آیاتی کفران نعمت را زمینه ساز خروج از حوزه توحید و یکتاپرستی می‌داند. و لذا کفران نعمت را سبب خسران بر می‌شمارد. معلوم است که در نظر قرآن، همه انسان‌ها در خسران و زیان هستند مگر اینکه خود را با ایمان و عمل صالح از آن برهانند.(سوره عصر) بر این اساس، کفران نعمت خود، عاملی برای بقای شخص در همان خسران می‌باشد که آثار آن در دنیا و آخرت به اشکال گوناگون بروز می‌کند.
* زمینه خسران ابدی
خداوند در آیاتی از جمله ۴۰ سوره نمل و ۱۲ سوره لقمان، کفران نعمت را زمینه ساز خسران ابدی کفران کنندگان بر می‌شمارد و نسبت به این امر هشدار می‌دهد. به این معنا که خداوند به شخص نعمتی را می‌دهد تا در یک آزمونی معلوم شود که چگونه با استفاده درست یا نادرست از نعمت، از خسران رهایی می‌یابد یا آنکه همچنان در آن دست و پا خواهد زد و در مرداب آن فرو خواهد رفت.
* ازدست دادن نعمت
از نظر قرآن، نتیجه طبیعی کفران نعمت، از دست دادن آن نعمت و نعمت‌های دیگر است.(رعد، آیه ۱۱) از امام سجاد (ع) نقل شده است که کفران نعمت از گناهانی است که موجب تغییر و زوال نعمت الهی می‌شود. آن حضرت(ع) پس از بیان این مطلب به آیه ۱۱ سوره رعد اشاره و آن را تلاوت می‌کند تا بیان دارد که چه رابطه و نسبت نزدیکی میان کفران نعمت و زوال آن وجود دارد. (تفسیر الصافی، ج ۳، ص ۶۱ و نیز تفسیر الجامع، ج ۵، ص ۲۷۱)
* گرسنگی و قحطی
گرسنگی و قحطی از دیگر آثاری است که خداوند در آیه ۱۱۲ سوره نحل برای کفران نعمت بیان می‌کند؛ خداوند در این آیه می‌فرماید که چگونه کفران نعمت باعث سلب آن از جانب خدا و قحطی و گرسنگی در جامعه می‌شود و کسانی که گرفتار کفران نعمت می‌باشند از آرامش و امنیت و اطمینان نسبت به این امور بی‌بهره خواهند بود.
* خوف و ناامنی
خوف و ناامنی که در این آیه به عنوان پیامد طبیعی کفران نعمت از آن یاد شده، بیانگر آن است که کفران نعمت چگونه موجبات سلب امنیت را فراهم می‌آورد، بلکه زمینه بحران‌های عمومی نیز می‌شود؛‌ چرا که افزون بر اشخاص، جوامع نیز دچار بحران امنیت و فقدان آن می‌شود و وحشت و ترس بر جامعه حاکم می‌گردد.
* محرومیت از رضایت الهی
از دیگر آثار کفران نعمت می‌توان به محرومیت از رضایت الهی اشاره کرد. خداوند در آیه ۷ سوره زمر شکر را عامل جلب رضایتمندی بر می‌شمارد. مفهوم مخالف این قضیه وحکم الهی این خواهد بود که کفران نعمت موجب محرومیت از رضایتمندی خداوند می‌شود. بنابراین،‌کسانی که گرفتار کفران نعمت هستند خود را باید در زمره کسانی بشمارند که خشم و غضب الهی را به جان خریده‌اند و از خشنودی خداوندی محروم گشته‌اند.
* محرومیت از محبت خدا
همچنین از آیات ۲۷۶ سوره بقره و ۳۸ سوره حج بر می‌آید که کفران نعمت موجب محرومیت از محبت خداوند خواهد بود. در این آیات بصراحت بیان شده است که خداوند کفران‌کننده را دوست نمی‌دارد. محرومیت از محبت الهی به معنای ورود به دایره کسانی است که دوزخ، آنها را در بر گرفته است؛‌ چرا که تنها اهل امنیت و آرامش دنیوی و اخروی کسانی هستند که محبوب خدایند و کسانی که خداوند بر آنان خشم گرفته و محبوب خدا نیستند، در دوزخ فراق در دنیا و دوزخ آتش در قیامت خواهند سوخت.