حفظ اسرار مردم
پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) فرمودند:
اِذا حَدَّثَ الرَّجُلُ بِحَدیث، ثُمَّ الْتَفَتَ فَهِىَ اَمانَةٌ؛
هنگامى که کسى سخنى بگوید، سپس به اطراف خود بنگرد، آن سخن امانت و سِر است (و باید در حفظ آن کوشید).
نهج الفصاحه، صفحه 38.
شرح حدیث:
امانت انواع گوناگونى در اسلام دارد و از آن جمله امانت در حفظ اسرار مردم است، این موضوع بقدرى از نظر اسلام مهم تلقى شده که افشاى اسرار مردم از گناه کبیره معرفى گردیده، تازه براى اثبات «سر» بودن لزومى ندارد گوینده خواهش و تمنا و تأکید کند که این از اسرار است و نزد خودت باشد؛ بلکه به کمترین چیزى براى تفهیم این حقیقت قناعت شده است، همین اندازه که نگاه به اطراف کند و مراقب عدم وجود شخصى دیگرى باشد کافى است که سخنان او به عنوان اسرار برادر مسلمان و امانت نگاهدارى شود.
کلید تمام بدیهاست
پیامبراکرم (صلى الله علیه وآله) فرمودند:
اِجْتَنِبِ الْخَمْرَ فَاِنَّها مِفْتاحُ کُلِّ شَرٍّ؛
از شراب بپرهیز که کلید تمام بدیهاست.
نهج الفصاحه، صفحه 1.
شرح حدیث:
با این که در زمینه آثار زیان بار شراب کتاب ها و مقالات فوق العاده زیاد نوشته شده، و اثرات مرگبار آن روى دستگاه هاى عصبى، قلب، عروق، جهاز گوارش، کبد، کلیه ها و تمام اورگانیزم بدن تشریع شده و نتایج شوم آن در ایجاد حوادث دردناک اجتماعى با آمار و ارقام تکان دهنده مورد بررسى هزاران دانشمند و مغز متفکر انسانى قرار گرفته، امار جمله اى به کوتاهى و جامعیّت حدیث ارزنده پیامبر بزرگ ما نمى توان پیدا کرد که همه حقایق را در یک جمله کوتاه بیان فرموده است.
آرى، شراب کلید همه بدى ها، زشتى ها و بدبختى هاست.
حدیثی از پیامبر و دلالت آن بر امامت دوازده امام شیعه
پیامبراکرم (صلى الله علیه وآله) فرمودند:
لا یَزَالُ هذَا الدِّینُ عَزِیزاً مَنِیعاً إلَى إثْنى عَشَرَ کُلُّهُمْ مِنْ قُرَیْش؛
این دین همواره سربلند و از دست دشمنان در امان خواهد بود تا دوازده تن آن را رهبرى کنند که تمام آنها از قریش هستند.
از کتاب تیسیر الوصول، نوشته زبیدى شافعى.
شرح حدیث:
در موردى خلفاى دوازده گانه پیامبر(صلى الله علیه وآله) در معتبرترین کتب اهل تسنن همانند «صحیح بخارى» و «صحیح مسلم» و «صحیح ترمذى» و «صحیح ابو داوود» و «مسند احمد» و کتب فراوان دیگر احادیث صریح و روشنى نقل شده و تعداد مجموع این احادیث از طرق شیعه و اهل تسنن را به 271 حدیث برآورد کرده اند! و جالب این است که احادیث فوق را بر هیچ کس از کسانى که بعد از پیامبر(صلى الله علیه وآله) رهبرى مسلمانان یا حکومت آنها را برعهده داشتند جز امامان دوازده گانه شیعه نمى توان تطبیق نمود زیرا نه خلفاى چهارگانه نخستین و نه خلافى بنى امیه و نه بنى عباس هیچ کدام مصداق این حدیث نیستند، و لذا دانشمندان اهل تسنن در تفسیر این حدیث معتبر به دردسر عجیبى افتاده اند ولى در مکتب شیعیان اهل بیت تفسیر آن کاملا روشن است.
طبیب واقعى
پیامبراکرم(صلى الله علیه وآله)فرمودند:
اَلطَّبِیب اللهُ وَلَعَلَّکَ تَرْفِقُ بِأَشْیاء تَخْرِقُ بِها غَیْرَکَ؛
طبیب واقعى خداست و شاید چیزهایى براى تو خوب باشد که دیگران از آن زیان مى بینند.
نهج الفصاحه، صفحه 406.
شرح حدیث:
حوادثى که در زندگى انسان رخ مى دهد «گاهى» از سوء تدبیر و سوء انتخاب یا سوء نیست اوست و بسیارند حوادث دردناکى که این چنین هستند.
ولى گاهى حوادث ظاهراً نامطلوبى رخ مى دهند که هیچ یک از این عوامل موجب آن نشده اند و در واقع حکم داروهایى را دارند که طبیب واقعى یعنى خداوند براى بندگان خود تجویز کرده است، این داروها اگر چه تلخند ولى اثر درمانى مهمى دارند، گاهى زنگ بیدار باش، گاهى وسیله توجه به ضعف و ناتوانى انسان و گاهى باعث برطرف شدن غرور اوست.
تقیّه
پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله)فرمودند:
بِئْسَ الْقَوْمُ قَوْمٌ یَمْشِى الْمُؤْمِنُ فیهِمْ بِالتَّقِیَّةِ وَالْکِتْمانِ؛
آنها که فرد مؤمن ناچار است در میان آنان با تقیّه و کتمان زندگى کند بد مردمى هستند!
نهج الفصاحه.
شرح حدیث:
تقیّه و کتمان معمولا از این جا ناشى مى شود که یک اکثریت خود خواه اجتماع مانع از آن مى شود که اقلیّت صالح افکار خود را ابراز کند و عقاید خود را بازگو نماید، مسلّماً چنین جامعه اى جامعه سعادتمندى نخواهد بود، در یک جامعه اسلامى و انسانى باید افراد صالح این حق را داشته باشند که عقاید خود را بدون تقیّه و کتمان در معرض افکار عمومى بگذارند و عوام مردم نه تنها نباید سد راه چنان افرادى شوند، بلکه علاوه بر احترام به آزادى فکر در مسیرهاى سازنده، امکانات پرورش و به ثمر رساندن بن افکار را فراهم سازند.
نشانه شخص با ایمان
پیامبراکرم(صلى الله علیه وآله) فرمودند:
إذا رَأَیْتُمُ الْمُؤْمِنَ صَمُوتاً فَادْنُوْا مِنْهُ فَإنَّهُ یُلْقِى الحِکْمَةَ وَالْمُؤْمِنُ قَلِیلُ الْکَلامِ کَثِیرُ الْعَمَلِ وَالْمُنافِقُ کَثِیرُ الْکَلامِ قَلیلُ الْعَمَلِ؛
هنگامى که شخص با ایمان را خاموش یافتید به او نزدیک شوید که سخنان حکمت آمیز از او خواهید شنید - افراد با ایمان کم حرف و پرکارند ولى منافقان پر سخن و کم عملند!
از کتاب تحف العقول، صفحه 296.
شرح حدیث:
نیروى انسانى نامحدود و پایان نیافتنى نیست، به همین دلیل هنگامى که انرژى هاى انسان در یک مسیر زیاد به کار افتند در جاى دیگر گرفتار کمبود مى گردد، بنابراین جاى تعجب نیست که افراد پرگو و پر حرف افرادى کم عمل و کم کار هستند.
پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) که در هرجا و در همه چیز طرفدار اثر مثبت است نشانه افراد با ایمان را تلاش در راه عمل، به جاى سخن، مى داند، در حالى که براى افراد منافق صفتى عکس آن قائل است.
بهترین دست ها
پیامبراکرم (صلى الله علیه وآله)فرمودند:
اَلأَیْدِى ثَلاثَهٌ: سائلَةٌ وَمُمْسِکَةٌ وَ مُنْفِقَةٌ وَخَیْرُ الأَیْدِىْ مُنْفِقَه!؛
دستها سه گونه اند: دست گیرنده، و دست نگهدارنده، و دست دهنده، و بهترین دست ها دست دهنده است!
تحف العقول، صفحه 32.
شرح حدیث:
اسلام سعى دارد پیروان خود را با همّتى بلند و کوششى و تلاشى وسیع و عاطفه اى پرمایه پرورش دهد، و به همین دلیل به همه پیروان خود توصیه مى کند تا مى توانند از کسى چیزى نخواهند و دست تمنى پیش کسى دراز نکنند، نه فقط از کسى چیزى نخواهند، آنچه را دارند نیز در انحصار خود قرار ندهند، بلکه تا مى توانند از آن در اختیار دیگران بگذارند و روى همین جهت در حدیث فوق مى خوانیم بهترین دست ها دست دهنده است.
بهتر از یک سال عبادت
پیامبراکرم (صلى الله علیه وآله) فرمودند:
عَدْلُ ساعَة خَیْرٌ مِنْ عِبادَةِ سَنَة!؛
یک ساعت عدالت و دادگرى بهتر از یک سال عبادت است!
نهج الفصاحة، صفحه 410.
شرح حدیث:
عبادت همان پیوند خلق با خالق و ارتباط «ممکن» با «واجب» و توجه به این پیوند و ارتباط است، عبادت ها درس هاى تربیتى مهمى هستند که در ساختن روح و فکر انسان نقش مؤثر دارند.
اما با این همه در حدیث بالا مى خوانیم یک ساعت عدالت کردن از یک سال عبادت (مستحبى) انجام دادن بهتر و بالاتر است.
و در جاى دیگر مى خوانیم یک ساعت افکار و اندیشه از یک شب (یا از یک سال) عبادت بالاتر است؛ و این تعبیرات اهمیّت فوق العاده «عدالت» و «تفکر» را روشن مى سازد، و این هر دو نیز ریشه مشترک دارند، آن جا که عدالت نیست، فکر و اندیشه و خرد نیست!
للّهُمَّ عَرِّفْني ...
دعای معرفتی که در آخرالزمان توصیه شده است، مبین مهمترین نیاز بشری، یعنی معرفت است:
«اَللّهُمَّ عَرِّفْني نَفْسَکَ، فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْني نَفْسَکَ، لَمْ اَعْرِفْ رَسُولَکَ.
اَللّهُمَّ عَرِّفْني رَسُولَکَ، فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْني رَسُولَکَ،لَمْ اَعْرِفْ حُجَّتَکَ.
اَللّهُمَّ عَرِّفْني حُجَّتَکَ، فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْني حُجَّتَکَ، ضَلَلْتُ عَنْ ديني.»
اوصاف شیعه
اوصاف شیعه
از امام صادق (ع) درباره اوصاف شیعه سوال شد؟فرمود:
“شیعه ما کسی است که به نیکی ها مبادرت کند و از بدی ها خودداری کند و زیبایی ها از او صادر شود و با انگیزه ی کسب رحمت الهی در انجام دستورات الهی شتاب کند.چنین کسی از ماست ، به سوی ما حرکت می کند و هرجا باشیم با ماست”
امام صادق (ع) می فرماید:
“کسی که در زبان و سخن گفتن ادعای پیروی از مارا نماید و در عمل با اعمال و آثار ما مخالفت ورزد از شیعیان ما نیست. شیعه ما کسی که در زبان و قلب و عمل از ما پیروی کند”